Islam va Pazhuheshhaye Tarbiyati, Volume 11, Issue 2, No 22, Year 2025 , Pages 51-64

    Investigating the Major Factors in the Formal Teaching of the Holy Quran in Primary Schools, and the Current Situation of it in Iran Based on the High-Level Documents of the Education System and the Opinions of Senior Experts and Outstanding Teachers

    Article Type: 
    Research
    Writers:
    Mahdi / PhD in the Philosophy of Education, Islamic Azad University, Arak Branch
    ✍️ Alireza Faghihi / Assistant Professor, Department of Educational Sciences, Islamic Azad University, Arak Branch / a-faghihi@iau-arak.ac.ir
    Abdollah / Assistant Professor, Department of Educational Sciences, Islamic Azad University, Arak Branch
    فائزه ناطقی / Assistant Professor, Department of Educational Sciences, Islamic Azad University, Arak Branch / fn1345@gmail.com
    Abstract: 
    Drawing on a qualitative content analysis method, this research has been conducted with the aim of examining the main factors of formal Quran teaching in primary schools and its current situation in Iran, based on the high-level documents of the educational system and the opinions of senior experts and exemplary teachers. The statistical population included all the high-level documents of the Iranian educational system and senior experts in the field of Quranic education in primary schools, as well as the formal Quran classes in primary schools. The statistical sample included the formal Quran classes in the primary schools of Qom province. The sampling method is purposive and the selection of sample individuals has continued to the extent of theoretical saturation. The data collection method included note-taking form documents and interviews with senior experts in this field. One of the results of the research is determining the role of educational content and teacher as the main educational elements and the relatively large distance of these elements from the standards and indicators resulting from the above documents and the opinions of senior experts in this field
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :بررسی عناصر اصلی در آموزش رسمی قرآن کریم دوره‌ی ابتدایی و وضعیت فعلی آن در ایران بر اساس اسناد بالادستی نظام تعلیم و تربیت و نظرات کارشناسان ارشد و معلمان نمونه
    Abstract: 
    این تحقیق با هدف بررسی عناصر اصلی آموزش رسمی قرآن دورة ابتدایی و وضعیت فعلی آن در ایران، بر اساس اسناد بالادستی نظام تعلیم و تربیت و نظرات کارشناسان ارشد و معلمان نمونه، با روش تحلیل محتوای کیفی انجام شده است. جامعه آماری، تمام اسناد بالادستی نظام تعلیم و تربیت ایران و کارشناسان ارشد حوزه آموزش قرآن دورة ابتدایی و نیز کلاس های آموزش رسمی قرآن دورة ابتدایی، و نمونة آماری شامل کلاس های آموزش رسمی قرآن دورة ابتدایی استان قم بوده است. روش نمونه گیری هدفمند بوده و انتخاب افراد نمونه تا به حد اشباع نظری ادامه یافته است. روش گرد آوری داده ها نیز فیش برداری از اسناد و مصاحبه با کارشناسان ارشد این حوزه بوده است. از نتایج این تحقیق، تعیین نقش محتوای آموزشی و معلم به عنوان اصلی ترین عناصر آموزشی و فاصله نسبتاً زیاد این عناصراز استانداردها و شاخص های منتج از اسناد بالادستی و نظرات کارشناسان ارشد این حوزه است.
    References: 
    • پايگاه اطلاع‌رساني شوراي عالي انقلاب فرهنگي، تهران، مصوبات توسعه فرهنگ قرآني کشور.
    • پايگاه اطلاع‌رساني وزارت آموزش و پرورش، مصوبة جلسه 647 شوراي عالي آموزش و پرورش.
    • پورتال اطلاع‌رساني امام خامنه‌اي (مدظله)، پايگاه اطلاع‌رساني بيانات مقام معظم رهبري (khmenei.ir).
    • چشم‌انداز برنامة درسي ملي جمهوري اسلامي ايران، 1391، تهران، شوراي عالي آموزش و پرورش.
    • خسروي مراد، ليلا، يونسي، حميدرضا، و نجمه کاظمي، 1397، «وضعيت آموزش قرآن ابتدايي، تحليل تطبيقي جايگاه آموزش عمومي قرآن در مصحف شريف و نظام آموزش معاصر»، مجموعه چکيده مقالات همايش کشوري دانش موضوعي‌ـ تربيتي آموزش ديني و قرآن، قم، دانشگاه فرهنگيان.
    • سند تحول بنيادين آموزش و پرورش، 1391، تهران، شوراي عالي انقلاب فرهنگي.
    • سياست‌هاي کلي ابلاغي مقام معظم رهبري (مدظله)، 1392، پايگاه اطلاع‌رساني معظم له.
    • صفوي، سيدمحمدرضا، 1393، طراحي و ارزشيابي اثربخشي الگوي آموزش قرآن کريم دورة ابتدايي، رساله دکتراي تکنولوژي آموزشي، تهران، دانشگاه علامه طباطبايي.
    • طاهري و دانشور، 1380، «بررسي ارزشيابي از اول آزمايش برنامه درسي آموزش قرآن پايه سوم»، تهران، مرکز تحقيقات وزارت آموزش و پرورش.
    • علم‌خواه، مهدي، 1397، «بررسي سنت استماع قرائت، به‌عنوان مهم‌ترين وسيله و راه يادگيري خواندن قرآن دانش‌آموزان ابتدايي»، مجموعه چکيده مقالات همايش کشوري دانش موضوعي‌ـ تربيتي آموزش ديني و قرآن، قم، دانشگاه فرهنگيان.
    • گروه نويسندگان، 1391، مباني و روش آموزش قرآن در دورة ابتدايي، تهران، سازمان پژوهش و برنامه‌ريزي آموزشي وزارت آموزش و پرورش.
    • نباتي، رضا، 1387، سير آموزش قرآن در دوره تحصيلي ابتدايي، پايان‌نامه کارشناسي ارشد رشته تاريخ و فلسفه آموزش و پرورش، تهران، دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران مرکزي.
    • ـــــ ، 1388، «جايگاه آموزش قرآن کريم در قرآن و سنت»، رشد آموزش قرآن، دوره 7، ش 1، تهران، وزارت آموزش و پرورش.
    • پيوست‌ها
    • مصاحبه نيمه‌ساختارمند 1 مخصوص کارشناسان ارشد حوزه آموزش قرآن کريم دورة ابتدايي (مصاحبه)
    • با سلام و تشکر از قبول زحمت، لطفاً بفرماييد:
    • 1. هدف از آموزش مطلوب قرآن دورة ابتدايي چيست؟
    • 2. براي رسيدن به هدف و غايت مذکور در آموزش مطلوب، آموزش قرآن دورة ابتدايي بايد چه عناصري داشته باشد؟
    • 3. به نظر شما آموزش مطلوب قرآن در دورة ابتدايي، بايد چگونه باشد؟ ويژگي‌هاي عناصر آموزش آن را در ابعاد مختلف تشريح فرماييد؟
    • مصاحبه نيمه‌ساختارمند 2 مخصوص معلمين نمونه و سرگروه‌هاي آموزش قرآن کريم دورة ابتدايي (مصاحبه)
    • با سلام و تشکر از قبول زحمت، لطفاً بفرماييد:
    • 1. به‌طور کلي وضعيت فعلي آموزش قرآن دورة ابتدايي چگونه است؟
    • 2. با توجه به عناصر آموزش قرآن و ويژگي‌هاي آن ـ‌که در تحقيقات و همچنين در اين تحقيق به‌دست آمده يا در اسناد بالادستي موجود است‌ـ وضعيت فعلي آموزش قرآن دورة ابتدايي از لحاظ نقاط ضعف و قوت هر يک از عناصر آن (اهداف، محتوا، معلم، نهادهاي ديگر، نظام ارزشيابي، شيوه‌هاي تدريس، مديريت امور قرآني جامعه، وسايل و رسانه‌هاي آموزشي و رسم‌الخط، قرآن‌آموز، فضاي معنوي، فيزيکي و زمان اختصاصي مناسب براي آموزش) چگونه ارزيابي مي‌کنيد؟
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    , Mahdi, Faghihi, Alireza, , Abdollah، ناطقی، فائزه.(2025) Investigating the Major Factors in the Formal Teaching of the Holy Quran in Primary Schools, and the Current Situation of it in Iran Based on the High-Level Documents of the Education System and the Opinions of Senior Experts and Outstanding Teachers. Islam va Pazhuheshhaye Tarbiyati, 11(2), 51-64

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Mahdi ; Alireza Faghihi; Abdollah ؛ فائزه ناطقی."Investigating the Major Factors in the Formal Teaching of the Holy Quran in Primary Schools, and the Current Situation of it in Iran Based on the High-Level Documents of the Education System and the Opinions of Senior Experts and Outstanding Teachers". Islam va Pazhuheshhaye Tarbiyati, 11, 2, 2025, 51-64

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    , M, Faghihi, A, , A، ناطقی، فائزه.(2025) 'Investigating the Major Factors in the Formal Teaching of the Holy Quran in Primary Schools, and the Current Situation of it in Iran Based on the High-Level Documents of the Education System and the Opinions of Senior Experts and Outstanding Teachers', Islam va Pazhuheshhaye Tarbiyati, 11(2), pp. 51-64

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    , M, Faghihi, A, , A، ناطقی، فائزه. Investigating the Major Factors in the Formal Teaching of the Holy Quran in Primary Schools, and the Current Situation of it in Iran Based on the High-Level Documents of the Education System and the Opinions of Senior Experts and Outstanding Teachers. Islam va Pazhuheshhaye Tarbiyati, 2025; 11(2): 51-64