Pages:
87-102
Receive Date: 2025/04/08
Accept Date: 2025/04/08
Abstract:
Self-discipline means training and disciplining oneself. Based on his philosophical, moral and interpretive point of view, Allameh Misbah has presented a special educational theory which has influenced the method of self-discipline. Due to the importance of this subject and the comprehensiveness of this scientist's thoughts, it is important to study and analyze this method. While presenting the educational views of Allameh Misbah through the descriptive method, this research has studied and analyzed its various dimensions and has provided evidence from the verses of the Qur'an for this purpose. One of the findings of the research is that in this method, the rational and logical presuppositions and the common and specific characteristics of human beings as well as all the dimensions of the soul have been considered. Despite the complexity of the soul, the relationship between the dimensions of the soul and their position is clear. The center of focus in self-discipline is desires and tendencies, and servitude and religiosity has a clear position in this regard.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :بررسی و تحلیل شیوه خودتربیتی از دیدگاه علامه مصباح یزدی
Abstract:
«خودتربیتی» یعنی: تربیت نفس خود. علامه مصباح به اقتضای دیدگاه فلسفی، اخلاقی و تفسیری خود، نظریه تربیتی ویژه ای را ارائه نموده که شیوه خودتربیتی نیز متأثر از آن است. به علت اهمیت موضوع خودتربیتی و به سبب جامع بودن اندیشه این دانشمند، بررسی و تحلیل این شیوه دارای اهمیت است. این تحقیق ضمن ارائه اندیشه تربیتی مشارالیه به صورت «توصیفی»، ابعاد گوناگون آن را به شیوه «تحلیلی» بررسی و واکاوی کرده و شواهدی از آیات قرآن برای این منظور ارائه داده است. از جمله یافته های پژوهش این است که در این شیوه، به پیش فرض های عقلی و منطقی و ویژگی های مشترک و اختصاصی انسان ها و همچنین به همه ابعاد نفس توجه شده است. با وجود پیچیدگی نفس، به وضوح ارتباط ابعاد نفس و جایگاه آنها مشخص است. نقطه ثقل در خودتربیتی، امیال و گرایش هاست و جایگاه عبودیت و دین مداری به خوبی در آن روشن است.
References:
- ابنسينا، 1985م، کتاب السياسة، در: مقالات فلسفية لمشاهير المسلمين و النصاري، چ سوم، قاهره، بينا.
- ابنفارس، 1411ق، معجم مقاييس اللغة (6جلدي)، بيروت، دارالجيل.
- ابنمنظور، 1416ق، لسان العرب (18جلدي)، لبنان، دار احياء التراث العربي.
- باقري، خسرو، 1384، نگاهي دوباره به تربيت اسلامي، تهران، مدرسه.
- بهشتي، محمد، 1388، آراء دانشمندان مسلمان در تعليم و تربيت و مباني آن، ج5، چ دوم، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، تهران، سمت.
- جبارپور محمد، حسین کلباسی اشتری و قاسم پورحسن، 1395، «سیر تربیت نفس در حکمت مشرقی سینوی»، پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، ش32، ص9-29.
- جمعي از نويسندگان، 1377، آراي دانشمندان مسلمان در تعليم و تربيت و مباني آن، زيرنظر عليرضا اعرافي، قم، دفتر همکاري حوزه و دانشگاه، تهران، سمت.
- ـــــ ، 1379، آراء دانشمندان مسلمان در تعليم و تربيت و مباني آن، محمد بهشتي، مهدي ابوجعفري، علينقي فقيهي، زيرنظر عليرضا اعرافي، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، تهران، سمت.
- دادگر، همایون، رحمتالله مرزوقی و فریده براهویی، 1394، «رویکردی به تربیت نفس از دیدگاه متون اسلامی»، پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، ش26، ص9-35.
- دانش، اسماعیل، 1389، «روشهای خودتربیتی در اسلام»، مطالعات فقه تربیت (راه تربیت)، ش11، ص15-36.
- داودی، محمد، 1391، «سیر تکاملی الگوی خودتربیتی مشاء و نقد آن»، تربیت اسلامی، ش15، ص37-64.
- دهخدا، علياکبر، 1373، لغتنامه دهخدا، تهران، دانشگاه تهران.
- راغب اصفهاني، حسين بن محمد، 1412ق، المفردات في غريب القرآن، تحقيق صفوان عدنان داودي، بيروت، دارالعلم و دارالشاميه.
- رفيعي، بهروز، 1392، مربيان بزرگ مسلمان، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، تهران، سمت.
- طوسي، خواجه نصيرالدين، 1413ق، اخلاق ناصري، تهران، کتابخانه اسلاميه.
- قمي، محسن و محمد شريفاني، 1392، مدار تربيت انسان، قم، سماء.
- مصباح يزدي، محمدتقي، 1372، «اخلاق و عرفان»، معرفت، ش4، ص5.
- ـــــ ، 1377، اخلاق در قرآن، ج2، نگارش محمدحسين اسکندري، چ دوم، قم، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- ـــــ ، 1380، جامعه و تاريخ از ديدگاه قرآن، چ پنجم، تهران، سازمان تبليغات اسلامي.
- ـــــ ، 1383، اخلاق در قرآن، ج1، نگارش محمدحسين اسکندري، چ نهم، قم، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- ـــــ ، 1384، به سوي خودسازي، نگارش کريم سبحاني، چ چهارم، قم، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- ـــــ ، 1387، نقد و بررسي مکاتب اخلاقي، نگارش احمدحسين شريفي، چ دوم، قم، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- ـــــ ، 1388، در جستوجوي عرفان اسلامي، نگارش محمدمهدي نادري قمي، چ سوم، قم، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- ـــــ ، 1391، فلسفه تعليم و تربيت اسلامي، گروه نويسندگان، چ دوم، تهران، مدرسه.
- ـــــ ، 1392، آيين پرواز، نگارش جواد محدثي، قم، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- ـــــ ، 1396، خودشناسي براي خودسازي، چ بيستم، قم، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Hashemi Sajzaee , Abolfazl, Sharifi, Ahmadhosein.(2025) A Study and Analysis of the Method of Self-Discipline from the Perspective of Allameh Misbah Yazdi. Islam va Pazhuheshhaye Tarbiyati, 14(1), 87-102
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Abolfazl Hashemi Sajzaee ; Ahmadhosein Sharifi."A Study and Analysis of the Method of Self-Discipline from the Perspective of Allameh Misbah Yazdi". Islam va Pazhuheshhaye Tarbiyati, 14, 1, 2025, 87-102
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Hashemi Sajzaee , A, Sharifi, A.(2025) 'A Study and Analysis of the Method of Self-Discipline from the Perspective of Allameh Misbah Yazdi', Islam va Pazhuheshhaye Tarbiyati, 14(1), pp. 87-102
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Hashemi Sajzaee , A, Sharifi, A. A Study and Analysis of the Method of Self-Discipline from the Perspective of Allameh Misbah Yazdi. Islam va Pazhuheshhaye Tarbiyati, 2025; 14(1): 87-102