An Educational Analysis of the Theory of Trans-Substantial Motion
Article Type:
Research
Writers:
Mahmoud / PhD Student of the History and Philosophy of Education, Islamic Azad University, Arak Branch / mahmood_jamaly_110@yahoo.com
✍️ Mohammad reza / Professor at Payame Noor University, Tehran Branch
Alireza Faghihi / Assistant Professor, Department of Educational Sciences, Islamic Azad University, Arak Branch / a-faghihi@iau-arak.ac.ir
Mohammad / Assistant Professor, Department of Educational Sciences, Islamic Azad University, Arak Branch / seifi_ir_2000@yahoo.com
Abstract:
This research seeks to provide an educational analysis of trans-substantial motion as one of Mulla Sadra's initiatives. For this purpose, first the principle of motion in Mulla Sadra's intellectual and philosophical system is briefly explained, and then in line with the approach of the social extension of philosophy, it is educationally inferred. By proposing the theory of trans-substantial motion, Mulla Sadra believes that the material world and nature constantly evolves and develops in all its essence, moves in quantity and quality from potentiality to actuality with a graded approach, and follows the path to perfection and survival. The link between motion and education is due to the fact that divine legislation and validity are based on generation, and the deepening of education with the centrality of the essence of existence corresponds to motion. The result of the relationship between the two will be components and principles such as transformation and perfection, gradual elevation and continuity, systematicity and appropriateness. This model of education has elements such as dynamism, continuity, extension and depth, which are the result of the movement and activity of educator and student in an interactive relationship. Accordingly, education is an accumulative movement with a truth that develops all physical and spiritual aspects of human existence
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :تحلیل تربیتی نظریه‌ی حرکت جوهری
Abstract:
این پژوهش در پی تحلیل تربیتی حرکت جوهری، به عنوان یکی از ابتکارات ملاصدراست. بدین منظور، نخست اصل حرکت در منظومه‌ی فکری و فلسفی ملاصدرا، به گونه ای اجمالی تبیین، سپس در راستای رویکرد امتداد اجتماعی فلسفه، به استنباط و استنتاج تربیتی از آن پرداخته شده است. ملاصدرا، با طرح نظریۀ حرکت جوهری معتقد است که جهان مادی و طبیعت با تمام ذات خویش پیوسته در حال تکاپو و شدن است و از قوه به سوی فعل با رویکردی تشکیکی و اشتدادی در حرکت است و روی به سوی کمال و بقا دارد. پیوند میان حرکت و تربیت، از سنخ ابتنای تشریع و اعتبار بر تکوین، و تعمیق تربیت با محوریت گوهر وجود متناظر با حرکت است. رهاورد ارتباط میان این دو، مؤلفه ها و اصولی همچون تحول و تکامل، تدریج و تداوم، نظام مندی و تناسب خواهد بود. این الگوی تربیت، واجد عناصری همچون پویایی، پیوستگی، امتداد و عمق است که نتیجه‌ی حرکت و فعالیت مربی و متربی در یک رابطه‌ی تعاملی است. براین اساس، تربیت حرکتی تراکمی است که دارای حقیقتی رشددهنده در همه‌ی ابعاد وجودی انسان از بعد جسمانی تا روحانی است.
Keywords:
References:
- ابراهيم‌زاده، عيسي، 1382، فلسفه تربيت، تهران، پيام نور.
- ابراهيمي ديناني، غلامحسين، 1388، قواعد کلي فلسفه، چ چهارم، تهران، پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي.
- ـــــ ، 1389، شعاع انديشه و شهود در فلسفه سهروردي، چ نهم، تهران، حكمت.
- اسمیت، فیلیپ جی،1390، فلسفة آموزش و پرورش، چ سوم، ترجمه: سعید بهشتی فسایی، مشهد، آستان قدس رضوی.
- اکبريان،رضا، 1386، حکمت متعاليه و تفکر فلسفي معاصر، تهران، بنياد حکمت اسلامي صدرا.
- ـــــ ، 1379، «حرکت جوهری و نتایج فلسفی آن»، خردنامه صدرا، ش 19، ص28-15.
- باقري، خسرو، 1392، نگاهي دوباره به تربيت اسلامي، چ بيست‌ونهم، تهران، مدرسه.
- بهشتي، محمد، ابوجعفري، مهدي و علي‌نقي فقيهي، 1388، آراي دانشمندان مسلمان در تعليم و تربيت و مباني آن، تهران، سمت.
- بيدهندي، محمد، و رضاعلي نوروزي، 1390، «تحليلي بر فرايند و مراحل هويت‌يابي از ديدگاه ملاصدرا»، خردنامه صدرا، ش 63، ص64-49.
- جوادي آملي، عبدالله، 1389، رحيق مختوم: شرح حکمت متعاليه، چ جهارم، قم، اسراء.
- حائري يزدي، مهدي، 1394، شرح حرکت اسفار، تقرير: پرويز پويان، تهران، حکمت.
- حسيني طهراني، سيدمحمدمحسن، 1390، گلشن اسرارـ شرحي بر الحکمة المتعاليه في الاسفار العقلية الاربعية، تهران. مکتب وحي.
- رازى، فخرالدين، 1411ق، المباحث المشرقية فى علم الالهيات والطبيعيات، چ دوم، قم، بيدار.
- زاهدي، مرتضي، 1385، نظريه تربيتي اسلام، تهران، صابره.
- سروش، عبدالکريم، 1359، نهاد ناآرام جهان، تهران، قلم.
- شريعتمداري، علي، 1374، اصول و فلسفه تعليم و تربيت، تهران، اميرکبير.
- شیروانی، علی، 1385، کلیات فلسفه، قم، دار الفکر.
- صدرالدين شيرازى (صدرالمتألهین)، محمد بن ابراهيم، 1392، الشواهد الربوبيه، چ هفتم، ترجمه و تفسير: جواد مصلح، تهران، سروش.
- ـــــ ، 1360، الشواهد الربوبية فى المناهج السلوكية، چ دوم، تصحيح و تعليق: سيدجلال‌الدين آشتيانى، مشهد، المركز الجامعى للنشر.
- ـــــ ، 1981م، الحكمة المتعالية فى الاسفار العقلية الاربعة، چ سوم، بيروت، دار احياء التراث.
- صليبا، جميل، و منوچهر صانعى دره‌بيدى، 1366، فرهنگ فلسفى، تهران، حكمت.
- طباطبايي، سيدمحمدحسين، 1386، بداية الحکمه، چ دوم، ترجمه: محسن غرويان و محمدرضا طالبيان، قم، دار الفکر.
- ـــــ ، 1394، نهاية الحکمه، چ ششم، ترجمه: علي شيرواني، قم، دار الفکر.
- ـــــ ، 1394، نهاية الحکمه، چ هشتم، تصحيح و تعليق: غلامرضا فياضي، قم، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- عبوديت، عبدالرسول، 1395، درآمدي به نظام حکمت صدرايي، تهران، سمت.
- غياثي، غلامرضا، 1383، تعليم و تربيت اسلام و حوزه‌هاي علميه، قم، بيان الحق.
- گروه مؤلفان، 1390، مباني نظري تحول بنيادين در نظام تعليم و تربيت رسمي عمومي جمهوري اسلامي ايران، تهران.
- گوتک، جرالد، ال، 1391، مکاتب فلسفي و آراء تربيتي، چ دوازدهم، ترجمه: محمدجعفر پاک‌سرشت، تهران، سمت.
- مصباح يزدي، محمدتقي، 1390، آموزش فلسفه، چ يازدهم، تهران، شرکت چاپ و نشر بين‌الملل.
- مطهري، مرتضي، ۱۳۷۷، مجموعه آثار، قم، صدرا.
- مظاهري، مهدي و ديگران، 1386، «درآمدي بر معرفت‌شناسي صدرالمتألهين و دلالت‌هاي تربيت آن»، مجلة علوم انساني، ش73، ص88-61.
- نوروزي،رضاعلي، و طاهره بابازاده، 1389، «پيامدهاي تربيتي نفس از منظر ملاصدرا»، انديشه نوين ديني، ش23، ص112-91.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
, Mahmoud, , Mohammad reza, Faghihi, Alireza, , Mohammad.(2025) An Educational Analysis of the Theory of Trans-Substantial Motion. Islam va Pazhuheshhaye Tarbiyati, 11(2), 23-36
Mahmoud ; Mohammad reza ; Alireza Faghihi; Mohammad ."An Educational Analysis of the Theory of Trans-Substantial Motion". Islam va Pazhuheshhaye Tarbiyati, 11, 2, 2025, 23-36
, M, , M, Faghihi, A, , M.(2025) 'An Educational Analysis of the Theory of Trans-Substantial Motion', Islam va Pazhuheshhaye Tarbiyati, 11(2), pp. 23-36
