Pages:
5-24
Receive Date: 2025/10/23
Accept Date: 2025/10/23
Abstract:
The present paper aimed at elaborating on the stages and content of change in the concept of response to prayer in children and adolescents. This research was conducted with emphasis on Islamic sources and texts and based on a cross-sectional design. The sample includes 157 students (82 female and 75 male) from 6 to 17 years olds from Qom city. It should be said that these students were selected through a multi-stage cluster sampling. The data were gathered by a clinical method and a semi-structured individual interview whose questions were framed according to experimental and theoretical foundations of religious concepts and scored by seminary and psychology experts (five experts). The content analysis of interviews and conducting ANOVA showed that understanding the response to prayer includes five stages of ambiguous answers, characteristics of prayer, content features of prayer, value and religious concepts, and rational-religious analyses. Its developmental stages were in four age groups of 6-7, 8-11, 12-14, 15-17 and the rate of understanding the response to prayer increased as age increased. The research findings are discussed with regard to theoretical and experimental foundations of understanding religious concepts and in comparison with other developmental classifications
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :تحول مفهوم اجابت دعا در کودکان و نوجوانان
Abstract:
هدف از پژوهش پیش روی تبیین مراحل و محتوای تحول مفهوم اجابت دعا در کودکان و نوجوانان است که با تأکید بر منابع و متون اسلامی و بر اساس یک طرح مقطعی، در گروهی نمونه و با حجم 157 نفری از دانش آموزان (82 دختر و 75 پسر) شش تا هفده سالهی شهر قم انجام شد. گفتنی است این دانش آموزان با روش خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده بودند. داده ها بر پایهی روش بالینی و با مصاحبهی انفرادی نیمه ساخت یافته گردآوری شده بود و پرسش های آن بر اساس مبانی تجربی و نظری مفاهیم دینی تدوین و به دست متخصصان روان شناختی و حوزوی (مجموعاً پنج نفر) نمره گذاری شد. تحلیل محتوای متن مصاحبه ها و اجرای تحلیل واریانس نشان داد که فهم اجابت دعا شامل پنج مرحله پاسخ های مبهم، ویژگی های دعاکننده، ویژگی های محتوایی دعا، مفاهیم ارزشی و مذهبی و تحلیل های مذهبی ـ عقلانی می شود. مراحل تحولی آن در چهار گروه سنی 6-7، 8-11، 12-14 و 15-17 سال قرار دارد که با افزایش سن، میزان فهم اجابت دعا نیز افزایش می یابد. یافته ها با توجه به مبانی نظری و تجربی فهم مفاهیم دینی و مقایسه با دیگر طبقه بندی های تحولی بحث شده اند.
References:
- نهج البلاغه (1373)، ترجمة سيدجعفر شهيدي، تهران، انتشارات آموزش انقلاب اسلامي.
- ابن ابيالحديد، عبدالحميد (1404 ق)، شرح نهجالبلاغه، قم، كتابخانة آيت الله مرعشي نجفي.
- جمعي از نويسندگان (1382)، همايش بين المللي نقش دين در بهداشت روان، قم، معارف.
- حرعاملي، محمدبن حسن (بيتا)، وسائل الشيعه، بيروت، دارالاحياء التراث العربي.
- قرشي، علياكبر (1361)، قاموس القرآن، تهران، دارالكتاب الاسلامي.
- قمي، عباس (1378)، مفاتيحالجنان، قم، فاطمه الزهرا.
- كليني، محمدبن يعقوب (1365)، الكافي، تهران، دارالكتب الاسلاميه.
- ممدوحي، حسن (1381)، شهود و شناخت، شرحي بر دعاهاي صحيفه سجاديه، قم، مؤسسه فرهنگي سماء.
- موسوي نسب، سيدمحمدرضا، «مراحل تحول محتوا و انگيزههاي دعا در كودكان و نوجوانان» (تابستان 1390)، روانشناسي و دين، ش 14، ص 5 – 26.
- نوذري، محمد (1388)، توصيف و ارزيابي رويكرد شناختي رشد ديني، همايش تربيت ديني در جامعه اسلامي معاصر، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني (ره).
- Goldman, R. G (1964), Religious Thinking from Childhood to Adolescence. London, Rutledge and Kegan Paul.
- Goldman, R. G (1964), “Religious thinking from Childhood to Adolescence”, American Journal of Sociology, N. 50, p. 112-122
- Long, D., Elkind. D. & Splika, B. (1967), “The Childs Conception of Prayer”, Journal for the Scientific Study of Religion, N. 6, 101-109.
- Walesa C (2006), “Rozwój religijno_ci młodzie_y (The religious development of adolescents), Encyklopedia Katolicka [Catholic Encyclopedia] Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL. p. 1424–1430.
- Woolley, J. D.,& Phelps, K. E.(2001), “The development of children's beliefs about prayer”, Journal of Cognition and Culture, N. 1, p. 139-167.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Mousawi Nasab , Seyyed Mohammad Reza, , Ali, Shameli, Abassali.(2025) نکات مرتبط با محتواهاي آموزش ارزشهاي ديني و اخلاقي مهناز حاج غلامرضايي* چکيده فرايند تعليم و تربيت، به ويژه آموزش ارزشها، همواره بهعنوان يکي از زيرساختهاي مهم سازندگي و اصلاح انسان و اجتماع، مورد توجه بشر بوده است. اين فرايند، خود از ارکاني تشکيل شده . Islam va Pazhuheshhaye Tarbiyati, 5(1), 5-24
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Seyyed Mohammad Reza Mousawi Nasab ; Ali ; Abassali Shameli."نکات مرتبط با محتواهاي آموزش ارزشهاي ديني و اخلاقي مهناز حاج غلامرضايي* چکيده فرايند تعليم و تربيت، به ويژه آموزش ارزشها، همواره بهعنوان يکي از زيرساختهاي مهم سازندگي و اصلاح انسان و اجتماع، مورد توجه بشر بوده است. اين فرايند، خود از ارکاني تشکيل شده ". Islam va Pazhuheshhaye Tarbiyati, 5, 1, 2025, 5-24
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Mousawi Nasab , S, , A, Shameli, A.(2025) 'نکات مرتبط با محتواهاي آموزش ارزشهاي ديني و اخلاقي مهناز حاج غلامرضايي* چکيده فرايند تعليم و تربيت، به ويژه آموزش ارزشها، همواره بهعنوان يکي از زيرساختهاي مهم سازندگي و اصلاح انسان و اجتماع، مورد توجه بشر بوده است. اين فرايند، خود از ارکاني تشکيل شده ', Islam va Pazhuheshhaye Tarbiyati, 5(1), pp. 5-24
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Mousawi Nasab , S, , A, Shameli, A. نکات مرتبط با محتواهاي آموزش ارزشهاي ديني و اخلاقي مهناز حاج غلامرضايي* چکيده فرايند تعليم و تربيت، به ويژه آموزش ارزشها، همواره بهعنوان يکي از زيرساختهاي مهم سازندگي و اصلاح انسان و اجتماع، مورد توجه بشر بوده است. اين فرايند، خود از ارکاني تشکيل شده . Islam va Pazhuheshhaye Tarbiyati, 2025; 5(1): 5-24