The Prevalent Approaches to Cherishing Religious Values Compared with the Islamic Approach
Article Type:
Research
Writers:
Mohammad javad Zarean
/ Assistant professor of Al-Mustafa International University / mjzarean@gmail.com
/ Assistant professor of Al-Mustafa International University / mjzarean@gmail.comAbstract:
Using a descriptive-analytical method, the present paper tries to make a critical study of the approaches to cherishing values prevailing in the world and compare them with the principles of Islamic education to develop a comprehensive approach to establish "an Islamic model to cherish religious values". The prevalent virtue-based religious and philosophical approaches are based on meritorious life style and making up ideal character, but prevalent non-religion approaches insist on self-realization and self-explanation of values.
The key difference between the Islamic approach to cherishing values and the prevalent religious approaches is represented in the integrative approach to simultaneous cherishing of rational and religious values adopted by Islam and the possibility and achievement of harmony between religious education and rational education, which originates from the complete interaction between intellect and religion in cognitive geometry of Islam. According to Islamic approach, religious values include all human values, whether personal or social, while the main concern of prevalent religious and virtue-based models is cherishing moral values and promoting good character, and their domain of cherishing values is limited to personal and individual aspects
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :رویکردهای رایج به تربیت ارزش‌های دینی و مقایسه‌ی آنها با رویکرد اسلامی
Abstract:
این پژوهش، با روش توصیفی – تحلیلی درصدد واکاوی نقادانه‌ی رویکردهای جهانی رایج در تربیت ارزش ها، مقایسه‌ی آنها با مبانی و مقاصد تربیت اسلامی و ترسیم رویکرد جامعی برای بنا نهادن «الگوی اسلامی تربیت ارزش های دینی» است. رویکردهای رایج دینی و فلسفی فضیلت مدار، بر آموزش سیرت شایسته و تربیت منش مطلوب تکیه کرده اند؛ ولی رویکردهای رایج غیردینی، بر خودشکوفایی و خودتبیینی ارزش ها اصرار می ورزند. مطالعه‌ی خاستگاه و واکاوی ذهنیت سکولار حاکم بر این رویکردها، تفاوت کلی نگرش آنها با رویکرد اسلام به دین را به خوبی روشن می سازد.
رویکرد تلفیقی اسلام به تربیت هم زمان؛ ارزش های عقلی و دینی، و امکان، بلکه وقوع هماهنگی تربیت دینی و عقلانی، تفاوت کلیدی رویکرد اسلامی به تربیت ارزش ها با رویکردهای دینی رایج است که به تعامل کامل عقل و دین در هندسه‌ی معرفتی اسلام برمی گردد. ارزش های دینی در رویکرد اسلامی، جامع همه‌ی ارزش های انسانی، اعم از فردی و اجتماعی است؛ درحالی که همت اصلی الگوهای دینی و فضیلت گرای رایج، وقف تربیت ارزش های اخلاقی و آموزش سیرت نیکو بوده، قلمرو تربیت ارزش ها در آنها به حوزه های فردی و شخصی محدود می شود.
References:
- آرمند، محمد و مهرمحمدي، محمود، «نقد و بررسي الگوي تربيت منش ليكونا بر اساس آراي علامه طباطبايي»، مطالعات برنامه درسي، ش 4 (13-14)، صص 25-62، تابستان و پاييز 1388.
- احمدي، احمد، اصول و روش‌هاي تربيت در اسلام، اصفهان: دانشگاه اصفهان، 1380.
- استوارت ميل، جان، درباره آزادي، ترجمه محمد رضايي، تهران، 1345.
- اسماعيل‌علي، سعيد، مجموعه مقالات تعليم و تربيت ديني، شهاب‌الدين مشايخي راد، قم: پژوهشكده حوزه و دانشگاه، 1380.
- اعتصامي، محمدمهدي، «رويكردها در تعليم و تربيت ديني؛ رويكرد ايمان مبتني بر تعقل»، نشريه علوم انساني، رشد آموزش معارف اسلامي، ش 56، بهار 1384، صص 21 تا 26.
- اوزمُن، هوارد و كراور، سموئل، مباني فلسفي تعليم و تربيت، ترجمه گروه علوم تربيتي، مؤسسه امام خميني ره، 1379.
- اي. الرود، فردريك، «فلسفه‌هاي معاصر تربيت اخلاقي»، حسين كارآمد، معرفت، ش 61، صص 71 - 85.
- پازرگاد، بهاءالدين، تاريخ فلسفه، تهران: كتاب‌فروشي زوار، 1359.
- جوادي آملي، عبدالله، شكوفايي عقل در پرتو نهضت حسيني، قم: إسراء، 1385.
- ــــــــــــــــ، منزلت عقل در هندسه معرفت ديني، قم: إسراء، 1387.
- ــــــــــــــــ، «علم نافع و هويت‌ساز»، قم، إسراء، ش 1، 1389.
- كاردان، علي‌محمد، سيرآراء تربيتي در غرب، تهران، سمت، 1380.
- كران فيبل، جيمز، آشنايي با فلاسفه غرب، محمد بقايي، تهران: 1375.
- گوتك. جرالد. ال، مكاتب فلسفي و آراء تربيتي، محمدجعفر پاك‌سرشت، تهران: سمت، 1383.
- داوودي، محمد، «رويكردها و پرسش‌هاي بنيادين در تربيت اخلاقي»، فصل‌نامه علمي، پژوهشي انجمن معارف اسلامي، سال دوم، ش 2، 1385.
- رباني گلپايگاني، علي، ريشه‌ها و نشانه‌هاي سكولاريسم، تهران: دانش و انديشه معاصر، 1379
- رهنمايي، سيداحمد، درآمدي بر مباني ارزش‌ها، قم: مؤسسه امام ره، 1385.
- زارعان، محمدجواد، «تربيت ديني، تربيت ليبرال»، معرفت، قم: مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني ره ش 33، صص 8 - 14.
- ـــــــــــــــ، جزوه آشنايي با دانش آموزش و پرورش، قم: مؤسسه امام ره، 1385.
- زيبا كلام، فاطمه، مباني فلسفي آموزش و پرورش ايران، تهران: 1379.
- ژيلسون، اتين، عقل‌ورزي در قرون وسطي، شهرام پازوكي، تهران 1372.
- سجادي، سيدمهدي، رويكردها و روش‌هاي تربيت اخلاقي و ارزشي، انتشارات جاودانه، 1383.
- ــــــــــــــــ، «رويكردها و روش‌هاي تربيت اخلاقي و ارزشي»، مجله پژوهش‌هاي فلسفي - كلامي، ش 3 (ص 144 - 165)، بهار 1379.
- شاملي، عباس‌علي، «در تكاپوي رسيدن به مدلي از تربيت اخلاقي در اسلام»، مجله تربيت اسلامي، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، ش 2، تابستان 1379، صص 13 تا 46.
- طباطبايي، محمدحسين، اصول فلسفه و روش رئاليسم، مقدمه و پاورقي مرتضي مطهري، 5 جلد، تهران: انتشارات صدرا، 1368.
- فيوضات، يحيي، مباني برنامه‌ريزي آموزشي، تهران: ويرايش، 1374.
- كلباسي، افسانه و ميرشاه جعفري، ابراهيم، «ديدگاه برنامه درسي اخلاق‌مدار با تكيه بر پرورش منش»، معرفت اخلاقي، قم: مؤسسه امام خميني ره، ش 1.
- مصباح يزدي، محمدتقي، فلسفه اخلاق، تهران: انتشارات اطلاعات، 1374.
- ـــــــــــــــــــــ، آموزش فلسفه، تهران: سازمان تبليغات اسلامي، 1377.
- مطهري، مرتضي، علل گرايش به ماديگري، تهران: صدرا، 1372.
- مقدّسىپور، على، «اصول و روشهاى آموزش مفاهيم دينى به كودكان (1)»، مجله معرفت، قم: مؤسسه امام خميني ره، 1382.
- مهرمحمدي، محمود، برنامه‌درسي؛ نظرگاهها، رويكردها و چشم‌اندازها، مشهد: انتشارات آستان قدس رضوي، 1383.
- Liberal values and liberal education in J.Mark Halstead Monico J. Taylor (eds.) 1996.Values in Education Education in Values، London، Falmer Press.
- Herst, P. H. Moral Education in a Secular Society، London: Hodder and Stoughton, 1974.
- Lickona, Thomas, "The Return of Character Education", in Educational Leadership, vol 51, no 3, Nov 1993.
- Lickona, Thomas, Educating for Character: How Our Schools Can Teach Respect and Responsibility, New York; Toronto; London; Sydney; Auckland: Bantan Books, 1991.
- Carr. D, “Three Approaches to Moral Education”, Education, Philosophy and Theory. New York, 1998.
- Oser. F, “Can a Curriculum of Moral Education be Postmodern?” Educational Philosophy and Theory. vol. 31. No. 2. 2001.
- Bohlin, K; Farmer, D & Ryan, K, Bulding character in school, San Francisco: Jossey- Bass, 2001.
- Robinson, E. H, Jones, K. Doyle & Hayes, B.Grant, Humanistic education to character education: An ideological journey, Journal of humanistic counseling education and development, Vol.39, issue 1, P.21, 2000.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
Zarean, Mohammad javad, Sajedi, Abolfazl, , Hosein.(2025) The Prevalent Approaches to Cherishing Religious Values Compared with the Islamic Approach. Islam va Pazhuheshhaye Tarbiyati, 4(2), 9-31
Mohammad javad Zarean; Abolfazl Sajedi; Hosein ."The Prevalent Approaches to Cherishing Religious Values Compared with the Islamic Approach". Islam va Pazhuheshhaye Tarbiyati, 4, 2, 2025, 9-31
Zarean, M, Sajedi, A, , H.(2025) 'The Prevalent Approaches to Cherishing Religious Values Compared with the Islamic Approach', Islam va Pazhuheshhaye Tarbiyati, 4(2), pp. 9-31
