The Qur’anic Perspective on Jihad and Its Educational Opportunities from
Article Type:
Research
Writers:
Reza ali Norozi / / assistant professor of education department/ University of Isfahan / nowrozi.r@gmail.com
Abstract:
The various situations which man faces throughout life provide him with potential educational opportunities. Among the foundations of man education is his being influenced by these opportunities. This paper aims to explain the educational opportunities in jihad and show how these opportunities can be used. This research is qualitative study in which an "analytical - inferential" method is used. According to the method of combat, there are four conditions: "attack, defense, emigration and religious dissimulation". In "defense", man is placed in a predetermined situation; in "attack" the decision is taken by man himself. In emigration", man should leave the battle field, and in "religious dissimulation" he should resist and remain consciously silent. Each one of these conditions prepares the ground for strengthening various characteristics in man and contributes to bringing up a combatant who enjoys many moral and social characteristics consistent with the individual and collective dimensions of jihad, such as monotheism,, trust in God, tolerance, patience and resistance, love and anger, obedience, fighting against cruelty and conscientiousness.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :تأملی بر جهاد و موقعیت های تربیتی آن از منظر قرآن
Abstract:
موقعیت های گوناگون در زندگی انسان، به صورت بالفعل آدمی را در شرایط یادگیری قرار می دهد. از جمله مبانی تربیت انسان، تأثیر پذیری او از این شرایط است. هدف از این تحقیق تبیین موقعیت های تربیتی نهفته در جهاد و چگونگی استفاده از آن است. این پژوهش از نوع تحقیقات کیفی است و با استفاده از روش «تحلیلی ـ استنباطی» انجام گرفته است. بر اساس شیوه‌ی مبارزه در جهاد، چهار موقعیت «هجوم، دفاع، هجرت و تقیه» وجود دارد. در موقعیت «دفاع»، انسان در شرایط از پیش تعیین شده قرار می گیرد؛ در «هجوم»، موقعیت ساخته می شود. در «هجرت» باید میدان را ترک کرد، و در «تقیه» باید در میدان ماند و سکوت آگاهانه اختیار کرد. هر یک از این موقعیت ها، زمینه‌ی تقویت ویژگی های گوناگونی در انسان می شود و در مجموع، انسان جهادی و مبارز تربیت می شود که متناسب با ابعاد فردی و جمعی جهاد، شاخصه های اخلاقی و اجتماعی توحید و توکل، سختی پذیری، صبر و استقامت، مهر و قهر، اطاعت پذیری، ظلم ستیزی و وظیفه شناسی را کسب خواهد کرد.
References:
- آريان، حسين، 1386، «توکل از نگاه قرآن و عرفان»، عرفان، ش 12.
- اخوت، احمدرضا و كاظم حاجي رجبعلي، 1390، مباني و روش‌هاي جهاد نرم، قم، کتاب فردا.
- باقري، خسرو و همکاران، 1389، رويکردها و روش‌هاي پژوهش در فلسفه تعليم و تربيت، تهران، پژوهشکده مطالعات فرهنگي و اجتماعي.
- باقري، خسرو، 1393، نگاهي دوباره به تربيت اسلامي، ج1، تهران، مدرسه.
- برزينکا، ولفگانگ، 1371، نقش تعليم و تربيت در جهان امروز، ترجمه مهرآفاق بايبوردي، تهران، مرکز نشر دانشگاهي.
- تميمى آمدى، عبدالواحد بن محمد، 1410ق، غرر الحكم و درر الكلم، قم، دار الكتاب الاسلامي.
- جاني‌پور، محمد و محمدرضا ستوده‌نيا، 1392، «جهاد مقوله‌اي فرهنگي‌ـ اعتقادي در چارچوب سبک زندگي اسلامي»، پژوهش‌هاي ميان‌رشته‌اي قرآن کريم، ش1، ص92-75.
- جوادي آملي، عبدالله، 1379، حکمت عبادات، قم، مرکز نشر اسراء.
- ـــــ ، 1386، تفسير موضوعي قرآن کريم: صورت و سيرت انسان در قرآن، قم، مرکز نشر اسراء.
- ـــــ ، 1389، تفسير موضوعي قرآن کريم: جامعه در قرآن، قم، مرکز نشر اسراء.
- حائري شيرازي، محي‌الدين، 1363، تبليغات در جبهه، تهران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامي.
- حافظ‌نيا، محمدرضا، 1377، مقدمه‌اي بر روش تحقيق در علوم انساني، تهران، سازمان مطالعه و تدوين کتب علوم انساني دانشگاه‌ها.
- حر عاملى، محمد بن حسن، 1104ق، وسائل الشيعة، قم، مؤسسة آل‌البيت.
- خميني، روح‌الله، 1378، تعليم و تربيت از ديدگاه امام خميني: اهميت، جايگاه و عوامل موثر بر تعليم و تربيت، تهران، مؤسسة تنظيم و نشر آثار امام خميني.
- ـــــ ، 1390، ولايت فقيه، تهران، مؤسسة تنظيم و نشر آثار امام خميني.
- راغب اصفهانى، حسين‌بن‌محمد، 1412ق، المفردات في غريب القرآن، بيروت، دار الكتب الإسلامية.
- سروش، عبدالکريم، 1360، چه کسي مي‌تواند مبارزه کند؟، تهران، پيام آزادي.
- صفايي حائري، علي، 1382، تقيه، قم، ليلة القدر.
- ـــــ ، 1388، قيام، قم، ليلة القدر.
- طباطبايي، سيدمحمدحسين، 1374، الميزان، ترجمه سيدمحمدباقر موسوي همداني، قم، دفتر انتشارات اسلامي.
- قرائتي، محسن، 1383، تفسير نور، تهران، مركز فرهنگى درس‌هايى از قرآن.
- قرشى، سيد‌على‌اكبر، 1371، قاموس قرآن، تهران، دار الكتب الإسلامية.
- گنابادي، سلطان‌محمد، 1372، تفسير بيان السعاده في المقامات عارفين، ترجمه محمد رضاخاني و حشمت‌‌الله رياضي، تهران، مرکز چاپ و انتشارات دانشگاه پيام نور.
- مطهري، مرتضي، 1387، تعليم و تربيت در اسلام، تهران، صدرا.
- مکارم شيرازي، ناصر، 1374، تفسير نمونه، تهران، دار الکتب الاسلاميه.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
Rajabi, Tahereh, Norozi, Reza ali.(2025) The Qur’anic Perspective on Jihad and Its Educational Opportunities from. Islam va Pazhuheshhaye Tarbiyati, 7(2), 119-137
Tahereh Rajabi; Reza ali Norozi."The Qur’anic Perspective on Jihad and Its Educational Opportunities from". Islam va Pazhuheshhaye Tarbiyati, 7, 2, 2025, 119-137
Rajabi, T, Norozi, R.(2025) 'The Qur’anic Perspective on Jihad and Its Educational Opportunities from', Islam va Pazhuheshhaye Tarbiyati, 7(2), pp. 119-137
