The Distinctive Feature of Man and its Effect on the Principles of Education from Mulla Sadra's View Point
Article Type:
Research
Writers:
✍️ Hamid Ashouri
/ MA Student of Philosophy, the Imam Khomeini Institute for Education and Research / ashouri1412@yahoo.com
/ MA Student of Philosophy, the Imam Khomeini Institute for Education and Research / ashouri1412@yahoo.comAhmadhosein Sharifi / Professor of Philosophy, the Imam Khomeini Institute for Education and Research / sharifi@iki.ac.ir
Abstract:
Knowing the truth of man and his distinctive feature is one of the most influential topics in the humanities, especially in educational sciences. Issues such as the principles of education, the stages of education, the dimensions and areas of education, and the methods of education all depend on the interpretation and the image we have about man's reality. The purpose of this paper is to firstly address Mulla Sadra's view of the distinctive feature of man and what he considers necessary for people to enter the human realm, and secondly, investigate the effect of this view on the principles of education. Through descriptive method and by referring to the philosophical and anthropological foundations of Mulla Sadra, we can conclude that from his view point, the distinctive feature of "human" is man's ability to speak, and in order to enter the realm of humanity, individuals must achieve the feature of man's ability to speak in their essential movement; and after reaching this distinctive feature, he discusses the multiplicity of individuals. Using analytical method and by referring to the Mulla Sadra's principles and sources, the role of this perception of man in important educational principles such as the priority of human rational dimension, looking for knowledge, thinking, not demanding blind obedience to society, obtaining insight, purification, reasonability of educational teachings, and lack of desirability of passive habits are discussed
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :فصل ممیز انسان و تأثیر آن در اصول تعلیم و تربیت از نگاه ملاصدرا
Abstract:
شناخت حقیقت انسان و فصل ممیز او، یکی از اثرگذارترین مباحث در علوم انسانی، به ویژه علوم تربیتی است. مباحثی همچون اصول تربیت، مراحل تربیت، ابعاد و ساحت های تربیت، و روش های تربیت، همگی وابسته به تفسیر و تصویری هستند که ما از حقیقت انسان داریم. هدف از این نوشتار پاسخ به این مسئله است که اولاً نگاه ملاصدرا به فصل ممیز انسان چیست و وی چه چیزی را برای ورود افراد به حیطۀ انسانی لازم می داند و ثانیاً چنین دیدگاهی چه تأثیری در اصول تعلیم و تربیت دارد. با روشی توصیفی و با بیان مبانی فلسفی و انسان شناختی ملاصدرا به دست می آوریم که از نگاه وی، فصل ممیزِ «انسان بشری»، ناطقیت است و افراد برای ورود به جرگۀ انسانیت، باید در حرکت جوهری خود به ناطقیت برسند؛ و بعد از رسیدن به این فصل ممیز است که وی بحث درباره‌ی کثرت نوعی نفوس را مطرح می کند. در ادامه با روش تحلیلی، با استناد به مبانی و منابع صدرا، نقش این تلقی از انسان در اصول مهم تربیتی، نظیر اولویت بعد عقلانی انسان، علم دوستی، تفکر، عدم پیروی کورکورانه از اجتماع، اعطای بینش، تزکیه، استدلال پذیری آموزه های تربیتی، و عدم مطلوبیت عادات انفعالی تبیین می شود.
References:
- ابن‌سينا، ابوعلي حسين‌بن‌عبدالله، بي‌تا، رسائل ابن‌سينا، قم، بيدار.
- ابن‌عربي، محيي‌الدين محمدبن‌علي، بي‌تا، الفتوحات المکيه، بيروت، دار صادر.
- باقري، خسرو، 1392، نگاهي دوباره به تربيت اسلامي، تهران، مدرسه.
- بغدادي، ابوالبرکات، بي‌تا، المعتبر في الحکمة، بي‌جا، دانشگاه اصفهان.
- بهشتي، سعيد، 1377، زمينه‌اي براي بازانديشي در فلسفۀ تعليم و تربيت، تهران، مؤسسۀ نشر ويرايش.
- جوادي آملي، عبدالله، 1392، تفسير انسان به انسان، قم، اسراء.
- ـــــ ، 1382، حيات حقيقي انسان در قرآن کريم، در تفسير موضوعي قرآن کريم، قم، اسراء.
- دفتر همکاري حوزه و دانشگاه با همکاري علي‌محمد کاردان، عليرضا اعرافي، محمدجعفر پاک‌سرشت و حسين ايراني، 1372، فلسفه تعليم و تربيت، تهران، سمت.
- رهنمايي، سيداحمد، 1387، درآمدي بر فلسفه تعليم و تربيت، قم، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- سهروردي، شهاب‌الدين يحيي، بي‌تا، حکمة الاشراق، بي‌جا، مؤسسه مطالعات و تحقيقات فرهنگى.
- شريعتمداري، علي، 1369، اصول و فلسفه تعليم و تربيت، تهران، اميرکبير.
- صدرالدين شيرازى، محمد بن ابراهيم، 1981م، الحكمة المتعالية فى الاسفار العقلية الاربعة، بيروت، دار احياء التراث.
- ـــــ ، 1360، اسرار الآيات، تصحيح: محمد خواجوي، تهران، انجمن حكمت و فلسفه ايران.
- ـــــ ، بي‌تا الف، الشواهد الربوبية فى المناهج السلوكية، بي‌جا، المركز الجامعى للنشر.
- ـــــ ، بي‌تا ب، العرشية، تهران، مولى.
- ـــــ ، 1354، المبدأ و المعاد، تصحيح: سيدجلال‌الدين آشتياني، تهران، انجمن حکمت و فلسفه ايران.
- ـــــ ، 1366، تفسير القرآن الكريم، قم، بيدار.
- ـــــ ، 1383، شرح اصول الکافي، تصحيح: محمد خواجوي، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقيقات فرهنگى.
- ـــــ ، 1381، كسر الاصنام الجاهلية، تصحيح و تحقيق: محسن جهانگيري، تهران، بنياد حكمت اسلامي صدرا.
- ـــــ ، 1375، مجموعه رسائل فلسفى صدر المتألهين، تصحيح و تحقيق: حامد ناجي اصفهاني، تهران، حكمت.
- ـــــ ، 1363، مفاتيح الغيب، تصحيح: محمد خواجوي، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقيقات فرهنگى.
- طباطبايي، سيدمحمدحسين، بي‌تا، نهاية الحکمة، چ دوازدهم، قم، مؤسسه النشر الاسلامي التابعه لجماعه المدرسين.
- عبوديت، عبدالرسول، 1392، درآمدي به نظام حکمت صدرائي، قم، سمت و مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- مصباح يزدي، محمدتقي، 1394، خودشناسي براي خودسازي، قم، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- ـــــ ، 1390، فلسفه تعليم و تربيت اسلامي (تأليف گروهي از نويسندگان)، تهران، مدرسه.
- مطهري، مرتضي، 1384 الف، انسان و ايمان، در مجموعه آثار استاد شهيد مطهرى، تهران، صدرا.
- ـــــ ، 1384 ب، تعليم و تربيت در اسلام، مجموعه آثار استاد شهيد مطهرى، تهران، صدرا.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
Ashouri, Hamid, Sharifi, Ahmadhosein.(2025) The Distinctive Feature of Man and its Effect on the Principles of Education from Mulla Sadra's View Point . Islam va Pazhuheshhaye Tarbiyati, 12(1), 41-54
Hamid Ashouri; Ahmadhosein Sharifi."The Distinctive Feature of Man and its Effect on the Principles of Education from Mulla Sadra's View Point ". Islam va Pazhuheshhaye Tarbiyati, 12, 1, 2025, 41-54
Ashouri, H, Sharifi, A.(2025) 'The Distinctive Feature of Man and its Effect on the Principles of Education from Mulla Sadra's View Point ', Islam va Pazhuheshhaye Tarbiyati, 12(1), pp. 41-54
