اسلام و پژوهش‌های تربیتی، سال چهاردهم، شماره دوم، پیاپی 28، پاییز و زمستان 1401، صفحات 7-22

    نقش روش موعظه در تربیت اخلاقی از دیدگاه علامه مصباح یزدی (ره)

    نوع مقاله: 
    پژوهشی
    نویسندگان:
    هادی حسینخانی / استادیار گروه اخلاق مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) / h.hosseinkhani@yahoo.com
    چکیده: 
    در قرآن کریم «موعظه» به مثابه‌ی روشی مؤثر در تربیت اخلاقی مطرح است. گرچه سؤالات متعددی درباره‌ی کاربرد این روش در «تربیت اخلاقی» به نظر می رسد، اما اینکه «موعظه» از چه کارکردهایی در «تربیت اخلاقی» برخوردار است و در قالب چه شیوه هایی تحقق می یابد، سؤالاتی هستند که کمتر به آنها پرداخته شده است و پاسخ به آنها موضوع این پژوهش را تشکیل می دهد. نتایج تحقیق که به روش توصیفی ـ تحلیلی و با تمرکز بر اندیشه های علامه مصباح یزدی انجام شده، حاکی از آن است که این روش علاوه بر پیشگیری از بروز انحرافات و درمان آسیب های اخلاقی، در رشد و تعالی اخلاقی نیز مؤثر است. اندیشیدن، تجربه کردن، یادآوری، مَثَل آوردن، شعر سرودن، قصه گفتن، گردش کردن، بشارت دادن، بیم دادن، بازداشتن، توبیخ کردن و کیفر دادن، از شیوه های «موعظه» در «تربیت اخلاقی» محسوب می شوند و دست اندرکاران تربیت می توانند با به کارگیری آنها روش «موعظه» را عملیاتی سازند.
    Article data in English (انگلیسی)
    Title: 
    The Role of Preaching in Moral Education from Allameh Misbah Yazdi’s Point of View
    Abstract: 
    The Holy Qur’an mentions "preaching" as an effective method of moral education. Although there are many questions about the application of this method in "moral education", but there are some less addressed questions such as: what are the functions of "preaching" in "moral education" and how is it implemented. The subject of this research is to answer these questions. Using a descriptive-analytical method and focusing on the thoughts of Allameh Misbah Yazdi, the present research indicates that this method is effective in moral development and excellence, and prevents deviations and treats moral injuries. Thinking, experiencing, reminding, quoting parables, writing poems, telling stories, going around, annunciating, warning, preventing, reprimanding and punishing are some methods of "preaching" in "moral education". Education practitioners can make "preaching" operational using these methods
    References: 
    References: 
    • نهج‌البلاغه، 1414ق، قم، هجرت.
    • اعتصامي، پروين، 1385، ديوان پروين اعتصامي، تهران، صداي معاصر، کتابخانه ديجيتال نور.
    • تميمي آمدي، عبدالواحدبن محمد، 1366، تصنيف غررالحکم و دررالکلم، قم، دفتر تبليغات اسلامي.
    • جمعي از نويسندگان، 1395، درآمدي بر نظام‌نامه تربيتي المصطفي، قم، مرکز ترجمه و نشر المصطفي.
    • صدوق، محمدبن علي، 1376، الامالي، ترجمة محمدباقر کمره‌اي، تهران، كتابچي.
    • طباطبائي، سيدمحمدحسين، 1374، تفسير الميزان، ترجمة‌ سيدمحمدباقر موسوي همداني، قم، جامعة مدرسين.
    • کليني، محمدبن يعقوب، 1407ق، الکافي، تصحيح علي‌اکبر غفاري و محمد آخوندي، تهران، دارالکتب الاسلاميه.
    • مجلسي، محمدباقر، 1403ق، بحارالأنوار، بيروت، مؤسسة الوفاء.
    • مصباح يزدي، محمدتقي، 1380الف، به سوي خودسازي، نگارش کريم سبحاني، قم، مؤسسة آموزشى و پژوهشى امام خمينى.
    • ـــــ ، 1380ب، قرآن‌شناسي، تحقيق و نگارش محمود رجبي، چ دوم، قم، مؤسسة آموزشى و پژوهشى امام خمينى.
    • ـــــ ، 1390الف، سجاده‌هاي سلوک، تدوين و نگارش کريم سبحاني، قم، مؤسسة آموزشى و پژوهشى امام خمينى.
    • ـــــ ، 1390ب، سيماي پيامبر اعظم در آينه نهج‌البلاغه، تدوين و نگارش غلامعلي عزيزي‌کيا، قم، مؤسسة آموزشى و پژوهشى امام خمينى.
    • ـــــ ، 1391، رساترين دادخواهي و روشنگري(شرح خطبه فدکيه)، تدوين و نگارش عباس گرايي، قم،‌ مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
    • ـــــ ، 1393الف، اصلاحات؛ ريشه‌ها و تيشه‌ها، نگارش قاسم شبان‌نيا، چ سوم، قم، مؤسسة آموزشى و پژوهشى امام خمينى.
    • ـــــ ، 1393ب، جرعه‌اي از درياي راز، تدوين و نگارش محمدعلي محيطي اردکان، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
    • ـــــ ، 1393ج، سجاده‌هاي سلوک، تدوين و نگارش کريم سبحاني، چ دوم، قم، مؤسسة آموزشى و پژوهشى امام خمينى.
    • ـــــ ، 1394الف، پند جاويد، نگارش علي زينتي، چ پنجم، قم،‌ مؤسسة آموزشى و پژوهشى امام خمينى.
    • ـــــ ، 1394ب، پندهاي الهي، تدوين و نگارش کريم سبحاني، چ پنجم، قم، مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى.
    • ـــــ ، 1394ج، قرآن‌شناسي، تحقيق و نگارش غلامعلي عزيزي‌‌‌کيا، چ ششم، قم، مؤسسة آموزشى و پژوهشى امام خمينى.
    • ـــــ ، 1396، ره‌توشه: پندهاي پيامبر‌ به ابوذر، تحقيق و نگارش کريم سبحاني، چ هفتم، قم، مؤسسة آموزشى و پژوهشى امام خمينى‌.
    • ـــــ ، 1397، زينهار از تکبر! شرح بزرگ‌ترين خطبه نهج‌البلاغه در نکوهش متکبران و فخرفروشان، تدوين و نگارش محسن سبزواري، قم،‌ مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
    • ـــــ ، درس‌ اخلاق، در: mesbahyazdi.ir
    • ـــــ ، ديدار با دانشجويان و...، در: mesbahyazdi.ir
    • مصطفوي، حسن، 1371، التحقيق في کلمات القرآن الکريم، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي.
    • يالجن، مقداد، 1395، تربيت اخلاقي در اسلام، ترجمه، تلخيص و اضافات بهروز رفيعي، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
    شیوه ارجاع به این مقاله: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    حسینخانی، هادی.(1401) نقش روش موعظه در تربیت اخلاقی از دیدگاه علامه مصباح یزدی (ره). دو فصلنامه اسلام و پژوهش‌های تربیتی، 14(2)، 7-22

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    هادی حسینخانی."نقش روش موعظه در تربیت اخلاقی از دیدگاه علامه مصباح یزدی (ره)". دو فصلنامه اسلام و پژوهش‌های تربیتی، 14، 2، 1401، 7-22

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    حسینخانی، هادی.(1401) 'نقش روش موعظه در تربیت اخلاقی از دیدگاه علامه مصباح یزدی (ره)'، دو فصلنامه اسلام و پژوهش‌های تربیتی، 14(2), pp. 7-22

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    حسینخانی، هادی. نقش روش موعظه در تربیت اخلاقی از دیدگاه علامه مصباح یزدی (ره). اسلام و پژوهش‌های تربیتی، 14, 1401؛ 14(2): 7-22