اسلام و پژوهش‌های تربیتی، سال هفتم، شماره اول، پیاپی 13، بهار و تابستان 1394، صفحات 113-133

    آرزوهای طولانی و فرایند مهار آن در اندیشه‌ی علوی

    نوع مقاله: 
    پژوهشی
    نویسندگان:
    محمدمهدی مشکاتی / استادیار گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه اصفهان / mahdimeshkati@yahoo.com
    محمد نجفی / استادیار گروه علوم تربیتی دانشگاه اصفهان / mdnajafi@yahoo.com
    ✍️ سمیه برزواصفهانی / کارشناس ارشد معارف نهج البلاغه دانشگاه معارف قرآن و عترت اصفهان / sh_borzo@yahoo.com
    چکیده: 
    «طول امل» یا آرزوی طولانی نوعی بلندپروازی است که آثار زیان باری بر تمام ابعاد زندگی، اعم از مادی و معنوی بر جای می گذارد و سرانجام فراموشی مبدأ و معاد را به همراه دارد که مایة هلاکت و نابودی انسان می گردد. به این موضوع در سخنان امام علی علیه السلام فراوان تأکید شده است. به هر روی، انسان آرزوهایی دارد. بدین روی، لازم است آنها را مهار کند تا گرفتار بیماری مهلک «طول امل» نگردد. این نوشتار درصدد بیان راه های پیش گیری از ابتلای به این آفت روانی و درمان آن در صورت ابتلاست. یافتة پژوهش مبین آن است که مهار و درمان طول امل طی سه مرحلة متوالی صورت می گیرد: در مرحلة اول، انسان باید به نگرش صحیح نسبت به خود، جهان پیرامون و خالق یکتا دست یابد. در مرحلة دوم، به گزینش و ارزیابی آرزوها اقدام کند و آرزوهای گزینش شده را به اهداف قابل دسترس تبدیل سازد. در مرحلة سوم، به برنامه ریزی و تلاش برای رسیدن به اهداف خود مبادرت ورزد و از اتلاف وقت پرهیز کند.
    Article data in English (انگلیسی)
    Title: 
    Drawn-out Wishes and the Way of Controlling Them in Alawi Thought
    Abstract: 
    The idea of expectation of drawn-out lives or long wishes is a kind of ambition which has harmful effects on all aspects of life, whether material or spiritual. It makes one forget the Origin and the Hereafter which leads to a fatal outcome of man. Imam Ali (a) strongly emphasizes in his speeches on this issue. Man cannot help having wishes, but he should control them so that he may not suffer from the fatal disease of drawn-out wishes. This paper seeks to shed light on the ways to prevent this psychological disease and the ways to treat it. The findings of the research show that controlling and treating drawn-out wishes go through three successive stages. In the first, man should gain a proper perspective on himself, the world and God. In the second, he should choose the wishes and evaluate them, and then change the selected wishes into attainable goals. In the third, he should embark on making a plan and attempt to achieve the goals without wasting time.
    References: 
    References: 
    • قرآن مجيد، ترجمه: ناصر مکارم شيرازي
    • سيد رضي، 1391، نهج البلاغه، ترجمه: ناصر مكارم شيرازي، قم، امام علي.
    • ابن منظور، محمد بن مکرم، 1363، لسان العرب، مراجعه و تدقيق: يوسف البقاعي، ابراهيم شمس الدين، نعال علي، تونس، دار المتوسطه للنشرو التوزيع.
    • احمدبن فارس، 1418ق، معجم المقاييس اللغة، بيروت، دار الفکر طباعة والنشر والتوزيع.
    • بابويه قمي، محمد بن علي، 1362، الخصال، قم، جامعه المدرسين.
    • باقري، خسرو، 1382، نگاهي دوباره به تربيت اسلامي، تهران، مدرسه.
    • بحراني، ميثم، 1362، شرح نهج البلاغه، تهران، دفتر نشر الکتاب.
    • تميمي آمدي، عبدالواحد، 1378، ‏غرر الحكم ‏و درر الكلم، ترجمه: سيد‌هاشم رسولي محلاتي، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامي.
    • جعفري تبريزي، محمدتقي، 1385، ترجمه و تفسير نهج البلاغه، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامي.
    • جوهري، ابراهيم بن حماد، 1367، صحاح، تهران، چاپ گويا.
    • حکيمي، محمدرضا، حکيمي، محمد و علي حکيمي، 1380، الحياة، ترجمه: احمد آرام، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامي.
    • حويزي عروسي، عبدعلي جمعه، 1415ق، تفسير نور الثقلين‏، قم‏، اسماعيليان.
    • خراسانى‏، علم الهدى، 1374، ‏نهج الخطابة، تهران‏، كتابخانه صدر.
    • خوانساري، جمال‌الدين محمد، 1366، شرح غرر الحکم و درر الکلم، مصحح: ميرجلال‌الدين حسيني اموري محدث، تهران، دانشگاه تهران.
    • ديلمى،‏ حسن، 1412ق، ارشاد القلوب إلى الصواب،‏ قم،‏ شريف رضى.
    • راغب اصفهاني، حسين‌بن محمد، 1426ق، مفردات الفاظ القرآن کريم، تحقيق: صفوان عدنان داودي، نجف، طليعة النور.
    • شارحي از قرن هشتم، 1375، شرح نهج البلاغه، مصحح: عزيزالله عطاردي، تهران، بنياد نهج البلاغه، انتشارات عطارد.
    • شرقاوي، حسن محمد، 1375، گامي فراسوي روان‌شناسي اسلامي يا اخلاق و بهداشت رواني در اسلام، ترجمه: سيدمحمدباقر حجتي، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامي.
    • صافي اصفهاني، حسن، 1383، شوق وصال، قم، مؤسسه فرهنگي صاحب الامر.
    • طباطبايى، سيدمحمدحسين‏، 1417ق، الميزان فى تفسير القرآن،‏ چ پنجم، قم‏، دفتر انتشارات اسلامى جامعة مدرسين حوزه علميه قم‏.
    • طريحي، فخرالدين، 1408ق، مجمع البحرين، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامي.
    • عثمان، عبدالکريم، 1373، روان‌شناسي از ديدگاه غزالي و دانشمندان اسلامي، ترجمه: سيدمحمدباقر حجتي، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامي.
    • فراهيدي، خليل‌بن احمد، 1383، العين، تحقيق: محمد مخرومي و ابراهيم سامرايي، تصحيح: اسعد الطيب، تهران، اسوه.
    • فولادگر، محمد، 1387، مبدأ تا معاد در نهج البلاغه يا اصول اعتقادي در کلام امام علي، اصفهان، بوستان فدک.
    • قمي مشهدي، محمدبن محمدرضا، 1368، تفسير كنز الدقائق و بحر الغرائب، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزرات ارشاد اسلامي.
    • کليني رازي، محمدبن يعقوب، بي‌تا، اصول كافى، ترجمه: سيدجواد مصطفوى، تهران، کتاب‌فروشي علميه اسلاميه.
    • مجلسي، محمدباقر، 1362، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، تهران، اسلاميه.
    • مدرس وحيد، احمد، بي‌تا، شرح نهج البلاغه مدرس وحيد، قم، احمد مدرس وحيد.
    • مطهري، مرتضي، 1377، حکمت‌ها و اندرزها، تهران، صدرا.
    • مقدي الغيومي، احمد، 1425ق، مصباح المنير في غريب الشرح الکبير للرافعي، قم، مؤسسه دار الهجرة.
    • مکارم شيرازي، ناصر، 1374، تفسير نمونه، تهران، دار الکتب الاسلاميه.
    • ـــــ، 1375، پيام امام شرح جامع و تازه‌اي بر نهج البلاغه، تهران، دار الکتب الاسلاميه.
    • ـــــ ، 1387، اخلاق در قرآن، قم، انتشارات امام علي.
    • نراقي، ملااحمد، 1384، معراج السعادة، قم، انتشارت قائم آل محمد.
    • نعمان، محمد (شيخ مفيد)، 1413ق، الإرشاد في معرفة حجج الله على العباد، قم‏، كنگره شيخ مفيد.
    • هاشمي خويي، ميرزا حبيب‌الله، 1358، منهاج البراعة في شرح نهج البلاغه، تصحيح: سيدابراهيم ميانجي، تهران، مکتبة الاسلامية.
    شیوه ارجاع به این مقاله: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    مشکاتی، محمدمهدی، نجفی، محمد، برزواصفهانی، سمیه.(1394) آرزوهای طولانی و فرایند مهار آن در اندیشه‌ی علوی. دو فصلنامه اسلام و پژوهش‌های تربیتی، 7(1)، 113-133

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    محمدمهدی مشکاتی؛ محمد نجفی؛ سمیه برزواصفهانی."آرزوهای طولانی و فرایند مهار آن در اندیشه‌ی علوی". دو فصلنامه اسلام و پژوهش‌های تربیتی، 7، 1، 1394، 113-133

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    مشکاتی، محمدمهدی، نجفی، محمد، برزواصفهانی، سمیه.(1394) 'آرزوهای طولانی و فرایند مهار آن در اندیشه‌ی علوی'، دو فصلنامه اسلام و پژوهش‌های تربیتی، 7(1), pp. 113-133

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    مشکاتی، محمدمهدی، نجفی، محمد، برزواصفهانی، سمیه. آرزوهای طولانی و فرایند مهار آن در اندیشه‌ی علوی. اسلام و پژوهش‌های تربیتی، 7, 1394؛ 7(1): 113-133