اسلام و پژوهش‌های تربیتی، سال اول، شماره دوم، پیاپی 2، پاییز و زمستان 1388، صفحات 109-138

    پایه‌های روان‌شناختی تربیت دینی

    نوع مقاله: 
    ترویجی
    نویسندگان:
    سیداحمد رهنمائی / استاديار مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني / rahnama@qabas.net
    چکیده: 
    تعلیم و تربیت و روان شناسی، به عنوان برجسته ترین گرایش های رایج در انسان شناسی، هیچ یک از دیگری بی نیاز نیست. تربیت دینی، به عنوان یکی از شاخص ترین قلمروهای تعلیم و تربیت ارزش ها، در اعتبار و روایی خود نه تنها از آموزه های دینی معتبر الهام می گیرد، بلکه وام دار اصول روان شناسی دین و روان شناسی ارزش ها است. تربیت دینی اصیل به شخص کمک می کند با کشف مصداق های روشن گرایش های فطری نظیر میل به کمال، سعادت، عدالت، پرستش، جاودانگی و... معبود حقیقی را بشناسد و به پرستش او ملتزم شود. تربیت دینی انسان را بر می انگیزاند تا نسبت به وجود، عظمت، لطف و عنایت آفریدگار هتسی واقف گردد و به برقراری ارتباط با او همت گمارد. این امر خطیر به برکت و پشتوانه‌ی گرایش های مزبور میسر می گردد. تربیت دینی به نوبه‌ی خود در تقویت، شکل دهی و جهت بخشی بینش، انگیزش، احساسات، گرایش ها، غرایز، رفتار و امور فطری سهم بسزایی ایفا می کند. از سوی دیگر، در تربیت دینی، نقش عواملی چون غرایز، انگیزه ها، احساسات و گرایش ها برحسب موارد قابل مطالعه و بررسی است. بدین ترتیب، در فرایند تربیت دینی، هریک از مجموع عوامل فوق، در مقام ایفای نقش مؤثر خود، امر تربیت را سامان می دهند.
    Article data in English (انگلیسی)
    Title: 
    Psychological Pillars of Religious Education
    Abstract: 
    As the most prominent of current disciplines in anthropology, education and psychology are dependent upon each other. As the most conspicuous domain of educational values, religious education is inspired not only by reliable religious doctrines but also by psychological elements of religion and psychology of values. A real religious education helps one find out the real object of worship and feel obliged to worship it, through discovering clear examples of spiritual tendencies. Making contacts with the Creator of these innate tendencies towards perfection and prosperity is possible only through religious education in its exact sense. Religious education, in turn, plays an important role in strengthening, forming and orienting motivations, emotions, tendencies, instincts and instinctive behaviors. In religious education, one can study the role of factors such as instincts, motives, emotions and tendencies. In order thus to play its relevant role effectively, each one of the above-mentioned factors occupies its own especial place impact and order in religious education.
    References: 
    References: 
    • ـ آذربايجاني، مسعود و موسوي اصل، سيدمهدي، درآمدي بر روان‌شناسي دين، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و سمت، 1385.
    • ـ آذربايجاني، مسعود، روان‌شناسي دين از ديدگاه ويليام جيمز، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، 1387.
    • ـ حراني، ابن شعبه، تحف العقول عن آل الرسول، قم، مؤسسة النشر الإسلامي، 1421 ق.
    • ـ رهنمايي، سيداحمد، درآمدي بر فلسفة تعليم و تربيت، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني،، 1387.
    • ـ رهنمايي، سيداحمد، درآمدي بر مباني ارزش‌ها، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني،، 1387.
    • ـ الكليني، محمدبن‌يعقوب،‌ الكافي، تهران، دار الكتب الإسلاميه، 1365.
    • ـ طباطبائي، سيدمحمدحسين، الميزان في تفسير القرآن، تهران، دار الكتب الإسلاميه، 1396 ق.
    • ـ فونتانا، ديويد (1385)، روان‌شناسي دين و معنويت، ترجمة الف. ساوار، اديان، قم.
    • ـ مجلسي، محمدباقر، بحار الأنوار، بيروت، الوفاء، 1404 ق.
    • ـ مصباح يزدي، محمدتقي، اخلاق در قرآن (1)، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني، 1384.
    • ـ مصباح يزدي، محمدتقي،، به‌سوي خودسازي، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني،، 1387.
    • ـ مصباح، مجتبي، فلسفة اخلاق، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني، 1381.
    • ـ مطهري، مرتضي، تعليم و تربيت در اسلام، تهران، صدرا، 1374.
    • ـ مطهري، مرتضي، مجموعة آثار (انسان در قرآن)، تهران، صدرا، 1379.
    • ـ نوري، حسين‌بن‌محمدتقي، مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل، قم، مؤسسة آل‌البيت لإحياء التراث، 1408 ق.
    • ـ وولف، ديويد ام، روان‌شناسي دين، ترجمة محمد دهقاني، تهران، رشد، 1386.
    • -Flower, J. Cyril, An Approach to the Psychology of Religion, Routledge, London, 2001.
    • -Kirkpatrich,Lee A, Attachment, Evolution and the Psychology of Religion, The Guilford Press, New York & London, 2005.
    • -Spika, Bernard, etal, The Psychology of Religion: An Empirical Approach, The Guilford Press New York London, 2003.
    شیوه ارجاع به این مقاله: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    رهنمائی، سیداحمد.(1388) پایه‌های روان‌شناختی تربیت دینی. دو فصلنامه اسلام و پژوهش‌های تربیتی، 1(2)، 109-138

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    سیداحمد رهنمائی."پایه‌های روان‌شناختی تربیت دینی". دو فصلنامه اسلام و پژوهش‌های تربیتی، 1، 2، 1388، 109-138

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    رهنمائی، سیداحمد.(1388) 'پایه‌های روان‌شناختی تربیت دینی'، دو فصلنامه اسلام و پژوهش‌های تربیتی، 1(2), pp. 109-138

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    رهنمائی، سیداحمد. پایه‌های روان‌شناختی تربیت دینی. اسلام و پژوهش‌های تربیتی، 1, 1388؛ 1(2): 109-138