اسلام و پژوهش‌های تربیتی، سال دوم، شماره دوم، پیاپی 4، پاییز و زمستان 1389، صفحات 127-142

    تنبیه از دیدگاه روان‌شناسی و اسلام

    نوع مقاله: 
    ترویجی
    نویسندگان:
    شهنام ابوالقاسم / استادیار گروه روان شناسی بالینی دانشگاه آزاد اسلامی تنکابن / Dr_shahnam_Abolghasemi@Yahoo.com
    تمنا داودی / دانشجویی کارشناسی ارشد برنامه ریزی آموزشی
    چکیده: 
    از دیرباز مناقشه بر میزان اثربخشی تنبیه میان دیدگاه های مختلف روان شناختی، علوم تربیتی و اسلام وجود داشته است . تنبیه به معنای آگاهانیدن، بیدارکردن، واقف گردانیدن به چیزی و آگاه و هوشیارکردن آمده است. معمولاً روان شناسان تنبیه بدنی را جایز نمی دانند و برای آن عوارض نامطلوبی همچون ترس، عدم یادگیری رفتاردرست، توجیه صدمه زدن به دیگران، پرخاشگری نسبت به عامل تنبیه کننده، جانشین شدن یک پاسخ نامطلوب به جای پاسخ نامطلوب دیگر و الگو برداری از آن توسط دیگران برمی شمارند . تنبیه کودک باید به اندازه جرم و گناه او باشد، نه بیشتر از آن . اگرکودک عقوبت رفتار اشتباه یا خلاف را نمی داند و یا پیش از تنبیه، متنبه شد نباید او را تنبیه کرد. نباید به خاطر تشفی خاطر و تخلیه هیجانی کودک را تنبیه کرد . بهتر است از روش های جانشین تنبیه همچون اشباع، افزایش سن رشد، گذشت زمان، تقویت رفتار ناهمساز و نادیده گرفتن استفاده کرد.
    Article data in English (انگلیسی)
    Title: 
    Punishment in the View of Islam and Psychology
    Abstract: 
    Traditionally, there have been some controversies among Muslim scholars and various schools of psychology and of education, over ‘punishment’ and the extent to which it is effective. Psychologists usually do not approve corporeal or physical punishment and consider it to have some negative effects such as fear, incapability of learning good behavior, developing in others the character of doing harms to others, speaking aggressively to the one who punishes, the substitution of one negative response for another negative response which can serve as a behavioral model for others. Children’s punishment should fit the crime. If the child is not aware of the punishment for his ill behavior or if he is awakened of his or her folly before he or she is punished, no one is allowed to punish him/her. Children should not be punished if the punisher tries to punish in order to curb his or her own anger. Rather, it would be more appropriate to make some such alternatives as ‘satiation’, ‘time out’, ‘reinforcement of incompatible behavior’ and ‘ignoring children’s ill-behavior’ and so on
    References: 
    References: 
    • ايلينگورس، رونالدس، كودك ومدرسه، ترجمه شكوه نوابي‌نژاد‌، تهران‌، دانا‌، 1368.
    • تميمي آمدي، عبدالواحد بن محمد، غرورالحكم و دررالكلم، قم، دفتر تبليغات اسلامي، 1366
    • حر عاملي، محمد بن حسن، وسائل الشيعه، بيروت دارالتراث العربي، بي تا،
    • حسيني شقرايي عاملي، جواد ابن محمد، مفتاح الكرامه‌، بيروت، داراالاحياء التراث العربي، 1407.
    • حسيني‌زاده، سيدعلي‌، «تنبيه از ديدگاه اسلامي‌« فصل نامه حوزه و دانشگاه‌، ش 14 و 15، 1377.
    • خوئی نژاد، اكبر، روش‌هاي تربيت كودك، تهران، سمت، 1380.
    • جعفري، حسين، آداب المعلمين، قم، تنديس، 1378.
    • سال آكسلرد، تغيير رفتار در كلاس درس‌، منيجه شهني ييلاق، تهران‌، سمت‌. 1368.
    • سيف، علي‌اكبر، تغيير رفتار و رفتا ردرماني‌، تهران‌، دانا‌، 1374.
    • سيف، علي‌اكبر، روان‌شناسي پرورشي، چ پنجم، تهران،آگاه، ‌1385.
    • گلاور، جان، اي؛ برونينگ، راجر، اچ، روان‌شناسي تربيتي (اصول و كاربردآن)‌، ترجمۀ علينقي خرازي‌، تهران‌، مركز نشردانشگاهي تهران‌، 1375.
    • گيج، نت، ل؛ ديويد، سي بلاينر، روانشناسي تربيتي‌، ترجمه غلامرضا خوئي‌نژاد و همكاران‌، تهران‌، سمت‌، 1374.
    • مجلسي، محمدباقر، بحارالانوار، بيروت، مؤسسه الوفاء 1403ق.
    • موريس، ريچارد جي، اصلاح رفتا ركودكان، ترجمه ناهيد كسائيان، تهران‌، رشد‌. ‌1387.
    • الميثمي، حافظ نورالدين، مجمع الزوائد و منبع الفوائد، بيروت، دارالاحياء التراث، 1408.
    • نوري طبرسي،‌ميزا حسين، مستدرك الوسائل، قم،‌آل البيت، 1409ق.
    • هرگنهان، بي آر، مقدمه‌اي بر نظريه‌‌‌هاي يادگيري‌، ترجمه علي‌اكبر سيف. تهران‌، دانا، ‌1386.
    شیوه ارجاع به این مقاله: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    ابوالقاسم، شهنام، داودی، تمنا.(1389) تنبیه از دیدگاه روان‌شناسی و اسلام. دو فصلنامه اسلام و پژوهش‌های تربیتی، 2(2)، 127-142

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    شهنام ابوالقاسم؛ تمنا داودی."تنبیه از دیدگاه روان‌شناسی و اسلام". دو فصلنامه اسلام و پژوهش‌های تربیتی، 2، 2، 1389، 127-142

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    ابوالقاسم، شهنام، داودی، تمنا.(1389) 'تنبیه از دیدگاه روان‌شناسی و اسلام'، دو فصلنامه اسلام و پژوهش‌های تربیتی، 2(2), pp. 127-142

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    ابوالقاسم، شهنام، داودی، تمنا. تنبیه از دیدگاه روان‌شناسی و اسلام. اسلام و پژوهش‌های تربیتی، 2, 1389؛ 2(2): 127-142