اسلام و پژوهش‌های تربیتی

*خیرالله امیری/ دانش پژوه دکتری روان شناسی تربیتی مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی    KH.amiri2135@gmail.com
هادی حسینخانی/ دانشیار گروه اخلاق مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی    h.hosseinkhani@gmail.com
سیدعلی حسینی زاده/ دانشیار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه    ali_hosseini@rihu.ac.ir
چکیده
هدف این مقاله بررسی مراحل تربیت اخلاقی کودک با تأکید بر منابع اسلامی است. مراحل تربیت اخلاقی کودک براساس روایات، به سه مرحله تقسیم می شود. برای این منظور، به روش توصیفی ـ تحلیلی، ارزش های اخلاقی قابل آموزش در هر مرحله از آیات، روایات و سیرة عملی معصومان استخراج و تبیین شد. یافته ها نشان از آن دارند که در هر مرحله از مراحل تربیت، با تأکید بر منابع دینی و با در نظر گرفتن سطح رشد ذهنی کودکان، امکان و ضرورت آموزش برخی ارزش های اخلاقی به آنان وجود دارد. در مرحلة زمینه ساز، عواملی مانند انتخاب همسر شایسته، نوع و کیفیت تغذیه و ارتباط سالم به صورت غیرمستقیم در تربیت اخلاقی کودک اثرگذارند و زمینه ساز شکل گیری صفات نیک در کودک خواهند شد. در مراحل دیگر، براساس منابع دینی به اقتضای ویژگی ها و نیازهای کودک، در هر مرحله صفات اخلاقی پسندیده ای مانند پرورش روحیة ظلم ستیزی، وفا به وعده، پرورش روحیة انفاق، پرورش راست گویی، رازداری، آموزش حیا و عفت ورزی، پرورش روحیة شکرگذاری و... آموزش داده می شود.

کلیدواژه ها: تربیت اخلاقی، تربیت کودک، تربیت اسلامی، منابع اسلامی، مراحل تربیت.