اسلام و پژوهش‌های تربیتی

هدف این پژوهش، واکاوی مفهوم مثبت اندیشی در قرآن به شیوة تفکر مراقبتی در برنامة تربیتی متیو لیپمن می باشد. روش پژوهش، توصیفی ـ تحلیلی اسـت. نمونة موردی، شامل آیات مرتبط با مثبت اندیشی در سوره های بقره، آل عمران، طه، انسان، طلاق، قصص، ضحی و تفاسیر مربوطه است که فاکتورهای تفکر مراقبتی، ازجمله تفکر قدردانی، عاطفی، فعال، هنجاری و همدلانه را در خود دارد. یافته ها و پیشینه های تحقیق، تفکر مراقبتی را مولود مثبت اندیشی برشمرده و هر دو را در آیات قرآن جاری و سرنوشت ساز یافته است؛ اما موضوع مثبت اندیشی را در برنامة تربیتی لیپمن خالی از حضور دانسته، آن را تکمیل کنندة این برنامة تربیتی می داند. براساس نتایج به دست آمده، می‎توان آیاتی از قرآن را که حاوی مفاهیم مثبت اندیشی و تفکر مراقبتی است، به روش اجتماع پژوهی و از طریق برنامة تربیتی لیپمن، به منظور آموزش تفکر صحیح و تقویت نگرش مثبت برای کودکان و نوجوانان ایرانی مورد استفاده قرار داد و با این روش به دو نتیجة مهم در این خصوص دست یافت: نخست اینکه متوجه آنچه می اندیشیم باشیم و دیگر آنکه متوجه نحوة اندیشیدن خود باشیم.