اسلام و پژوهش‌های تربیتی، سال سیزدهم، شماره اول، پیاپی 25، بهار و تابستان 1400، صفحات 105-123

    جایگاه مؤلفه‌های آداب و مهارت‌های زندگی اسلامی (طرح کرامت) در کتاب‌های درسی دوره‌ی ابتدایی

    نوع مقاله: 
    پژوهشی
    نویسندگان:
    ✍️ عذرا رحمانی / استادیار گروه علوم تربیتی، واحد تاکستان، دانشگاه آزاد اسلامی، تاکستان، ایران / edu.rahmani@yahoo.com
    علی حسینی مهر / استادیار گروه علوم تربیتی، واحد تاکستان، دانشگاه آزاد اسلامی، تاکستان، ایران / hosseinimehrali@yahoo.com
    مریم حیاتی / کارشناس ارشد تاریخ و فلسفه آموزش و پرورش
    چکیده: 
    پژوهش حاضر که به منظور بررسی جایگاه مؤلفه های آداب و مهارت های زندگی اسلامی (طرح کرامت) در کتاب های درسی دورة اول ابتدایی انجام شده، از نظر هدف، کاربردی و به لحاظ شیوة گردآوری داده ها از نوع تحلیل محتواست که به روش تحلیل محتوای آنتروپی شانون انجام شده است. جامعة آماری کتاب های دورة ابتدایی و نمونة آماری پژوهش شامل کتاب های درسی پایه های اول، دوم و سوم (دورة اول) ابتدایی است که به روش هدفمند انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده های پژوهش، سیاهة محقق ساختة تحلیل محتوای آداب و مهارت های زندگی اسلامی است. نتایج پژوهش نشان می دهد که بیشترین ضریب اهمیت در پایة اول مربوط به مهارت ارتباط با خدا با ضریب اهمیت 161/0، در پایة دوم مربوط به مهارت ارتباط با خدا با ضریب اهمیت 118/0 و در پایة سوم مربوط به مهارت ارتباط با خدا و همدلی با ضریب اهمیت 127/0 است. در پایة اول به مهارت های شرافت و خودآگاهی، پایة دوم به مهارت های عزت نفس و خودآگاهی و در پایة سوم به مهارت های مدیریت هیجانات و خودآگاهی توجهی نشده است.
    Article data in English (انگلیسی)
    Title: 
    The Status of the Components of Islamic life Etiquette and Skills (Dignity Plan) in the Elementary School Textbooks
    Abstract: 
    Using a Shannon entropy content analysis method and functional approach, this paper studies the status of the components of Islamic life etiquette and skills (Dignity Plan) in the elementary school textbooks. The statistical population of elementary school textbooks and the statistical sample of the research include the textbooks of the first, second and third grades of elementary school (first period), which were selected by purposeful method. The research data collection tool is a researcher-made list of content analysis of Islamic life etiquette and skills. The results show that the highest coefficient of importance in the first grade is related to God-communication skills with a significance coefficient of 0.161, in the second grade is related to God-communication skills with a significance coefficient of 0.118 and in the third grade is related to God-communication skills and empathy with a significance coefficient of 0.127. In the first level, the skills of honor and self-awareness, in the second level, the skills of self-esteem and self-awareness and in the third level, the skills of emotion management and self-awareness are not considered
    References: 
    References: 
    • احمدي، اكبر، 1391، مهارت‌هاي زندگي، تهران، حمايت.
    • اديب، يوسف و هاشم فردانش، 1382، طراحي الگوي مطلوب برنامه درسي مهارت‌هاي زندگي براي دوره راهنمايي تحصيلي، پايان‌نامه دکتري، تهران، دانشگاه تربيت مدرس.
    • اوحدي، محمود و حسن مظاهري، 1391، «اعتباربخشي راهنماي برنامه درسي آموزش آداب و مهارتهاي زندگي»، نوآوري‌هاي آموزشي، ش44، ص165-186.
    • برقي، رسول و ندا گروسي، 1392، بررسي تأثير ‌آموزش آداب و مهارت‌هاي زندگي (طرح کرامت) بر سلامت روحي، رواني، اعتماد و عزت نفس دانش‌آموزان دوره ابتدايي، پنجمين همايش ملي راهکارهاي توسعه و ترويج علوم تربيتي، مشاوره و آموزش ايران.
    • تقیه، نرجس خاتون، محمدجواد لیاقتدار و بي‌بي‌عشرت زمانی، 1398، «بررسی کیفیت برنامة ‌درسی مهارت‌های زندگی در دورة متوسطة اول از دیدگاه معلمان، ارائة راهکارهای صاحب‌نظران و معلمان برای کیفیت‌بخشی به آن»، رویکردهای نوین آموزشی، ش29، ص67-82.
    • حسن‌پور، الهام و سيروس صالحي، 1392، اثربخشي آموزش مهارت‌هاي زندگي بر سلامت روان دانش‌آموزان دختر پايه اول متوسطه دوم شهرستان سياهکل، اولين کنفرانس بين‌المللي روانشناسي و علوم رفتاري، کيش.
    • حسني، محمد، 1394، «بررسي و نقد چهارچوب نظري طرح کرامت در دورة دبستان»، علوم تربيتي از ديدگاه اسلام، ش5، ص20-53.
    • کرد نقايي، رسول و حسن پاشا شريفي، 1384، «تهيه و تدوين برنامه درسي مهارت‌هاي زندگي براي دانش‌آموزان دوره تحصيلي متوسطه»، نوآوري‌هاي آموزشي، ش12، ص11-34.
    • کريم‌زاده، اسماعيل و همكاران، 1389الف، ‌آموزش و آداب مهارت‌هاي زندگي اسلامي (طرح حکمت) کتاب راهنماي معلم پايه اول، يادمان هنر انديشه، قم.
    • ـــــ ، 1389ب، كتاب راهنماي معلم فعاليت‌هاي مكمل آموزش و پرورش دوره ابتدايي طرح كرامت، تهران، دفتر آموزش و پرورش پيش‌دبستاني و ابتدايي.
    • محققي، بتول، 1391، مهارت‌هاي زندگي اسلامي طرح کرامت، تهران، يادمان هنر انديشه.
    • مراد حاصل، اميرمهدي و همكاران، 1381، راهنماي معلم واحد‌هاي كار پرورش طرح كرامت، تهران، منادي تربيت.
    • مشفقي، مريم و زهره لطيفي، 1398، «اثربخشي بسته آموزشي، پرورش مهارت‌هاي زندگي مبتني بر مباني اسلامي با روش فعال بر هوش اخلاقي دانش‌آموزان دختر»، مسائل کاربردي تعليم و تربيت اسلامي، ش10، ص145-162.
    • مظفري و همكاران، 1387، راهنماي عملي آموزش مهارت‌هاي زندگي و آداب اجتماعي (طرح کرامت، راه سعادت): ولايت و مهرورزي، تهران، سعادت ايران.
    • نوروزي کوهدشت، رضا مهديان، علي محمد جعفر بابايي، کبري رئوفي، زينب رجب‌زاده و مرضيه کريمخاني، 1399، «بررسي تأثير آموزش آداب و مهارت‌هاي زندگي اسلامي بر راهبردهاي يادگيري خودتنظيمي، سبک‌هاي هويتي و رشد اخلاقي دانش‌آموزان»، پژوهش در دين و سلامت، دوره 6، ش1، ص116-130.
    • يوسفي افراکتي، ربابه و پروين صمدي، 1396، «ميزان موفقيت در برنامه درسي آداب و مهارت‌هاي زندگي اسلامي (طرح کرامت) بر کسب مهارت حل مساله دانش‌آموزان»، پژوهش در برنامه‌ريزي درسي، ش52، ص141-153.
    • يوسفي، علي، 1389، «آداب و مهارت‌هاي زندگي فردي»، رشد آموزش اجتماعي، ش48، ص48-55.
    شیوه ارجاع به این مقاله: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    رحمانی، عذرا، حسینی مهر، علی، حیاتی، مریم.(1400) جایگاه مؤلفه‌های آداب و مهارت‌های زندگی اسلامی (طرح کرامت) در کتاب‌های درسی دوره‌ی ابتدایی. دو فصلنامه اسلام و پژوهش‌های تربیتی، 13(1)، 105-123

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    عذرا رحمانی؛ علی حسینی مهر؛ مریم حیاتی."جایگاه مؤلفه‌های آداب و مهارت‌های زندگی اسلامی (طرح کرامت) در کتاب‌های درسی دوره‌ی ابتدایی". دو فصلنامه اسلام و پژوهش‌های تربیتی، 13، 1، 1400، 105-123

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    رحمانی، عذرا، حسینی مهر، علی، حیاتی، مریم.(1400) 'جایگاه مؤلفه‌های آداب و مهارت‌های زندگی اسلامی (طرح کرامت) در کتاب‌های درسی دوره‌ی ابتدایی'، دو فصلنامه اسلام و پژوهش‌های تربیتی، 13(1), pp. 105-123

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    رحمانی، عذرا، حسینی مهر، علی، حیاتی، مریم. جایگاه مؤلفه‌های آداب و مهارت‌های زندگی اسلامی (طرح کرامت) در کتاب‌های درسی دوره‌ی ابتدایی. اسلام و پژوهش‌های تربیتی، 13, 1400؛ 13(1): 105-123