اسلام و پژوهش‌های تربیتی، سال دوازدهم، شماره اول، پیاپی 23، بهار و تابستان 1399، صفحات 87-102

    گذر از «تربیت» به «آموزش»؛ مقایسه آداب تربیت هنرمندان در جوامع سنتی با جوامع امروزی (با تأکید بر آموزش دانشگاهی)

    نوع مقاله: 
    پژوهشی
    نویسندگان:
    ✍️ مجیدرضا مقنی پور / استادیار هنر، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران / mmoghanipoor@yahoo.com
    اشکان رحمانی / استادیار هنر، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران / rahmani.ashkan@yahoo.com
    چکیده: 
    در یک جامعۀ خدامحور، هر فعل انسان بر مبنای آموزه های «سنتِ» الهی و در جهت نیل به حضرت احدیت بوده و پرداختن به کار هنر و انتقال آداب و اصولِ مرتبط به آن نیز از این قاعده مستثنا نیست؛ اما با تحولات رخ داده در شکل اکثر جوامع در دوران معاصر، که به موجب آن بسیاری از بسترها و زمینه های وجودی یک جامعۀ سنتی زایل گشته، بسیاری از هنرهای سنتی و آموزه ها و آداب مرتبط با آن نیز به دست فراموشی سپرده شده است. مسئلۀ اصلی در این پژوهش، مقایسۀ روش ها و آداب تربیتی هنرمندان در جوامع سنتی با جوامع امروزی (با تأکید بر آموزش دانشگاهی) است. نوع پژوهش، توصیفی ـ تحلیلی است و روش جمع آوری اطلاعات، کتابخانه ای و میدانی (مصاحبه) می باشد. نتایج این پژوهش، ضمن تأکید بر جایگاه محوریِ «سنت» در تربیت هنرمندان در یک جامعۀ سنتی، بر تفاوت های بنیادینِ اهداف، اصول و روش های آموزشی در فرایند آموزش هنرمندان در جوامع سنتی با شیوه های آموزش دانشگاهی امروز صحه می گذارد.
    Article data in English (انگلیسی)
    Title: 
    Transition from "Raising" to "Education"; a Comparison between the Manners of Raising Artists in Traditional Societies and Modern Societies (with Emphasis on University Education)
    Abstract: 
    In a God-oriented society, every human action is based on the teachings of the divine "tradition" and leans towards achieving the oneness of God; dealing with art and transmitting the customs and principles related to it is no exception to this rule, but with the changes that have taken place in the form of most of the societies in the contemporary era, many of the contexts of a traditional society have disappeared and numerous traditional arts and related teachings and customs have been forgotten. The main issue in this research is to compare the raising methods and customs of artists in traditional societies with modern societies (with emphasis on university education). The research method is descriptive-analytical and the method of data collection is library-based and interview. While emphasizing the central role of "tradition" in educating artists in a traditional society, the results of this study confirm the fundamental differences in the goals, principles and methods of education in the process of educating artists between traditional societies and today's university education methods
    References: 
    References: 
    • آزاد، ميترا، 1384، «آيين جوانمردان و آموزش معماري سنتي در ايران»، مقالات اولين هم‌انديشي معنويت و آموزش هنر، تهران، فرهنگستان هنر، ص9 ـ40.
    • آيت‌اللهي، حبيب‌الله، 1384، «رابطه آموزش، هنر و معنويت»، مقالات اولين هم‌انديشي معنويت و آموزش هنر، تهران، فرهنگستان هنر، ص41 ـ56.
    • اسلامي، سيدغلامرضا؛ ماندگاري، کاظم، 1384، «آموزش معماري و تربيت معماران»، مقالات اوليـن هم‌انديشي معنويت و آموزش هنر، تهران، فرهنگستان هنر، ص71 ـ 102.
    • بوکهارت، تيتوس، 1372، مباني هنر معنوي، ترجمه جلال ستاري، تهران، حوزه هنري.
    • تقي‌زاده، محمد، 1384، «نقش معنويت در ارتقاي کيفيت آموزش هنر»، مقالات اولين هم‌انديشي معنويت و آموزش هنر، تهران، فرهنگستان هنر، ص165ـ 182.
    • ـــــ ، 1381، «مقايسه مفهوم واژه‌ها در عالم سنت و دوران مدرن»، پژوهش زبان و ادبيات فارسي، ش 1، ص53-76.
    • خزايي، محمد، 1384، «مبادي آموزش هنر اسلامي (با تأکيد بر هنر نگارگري)»، مقــالات اولين هم‌انديشي معنويت و آموزش هنر، تهران، فرهنگستان هنر، ص183 ـ190.
    • داداشي، ايرج، 1388، «رويکرد سنتگرايان به هنر اسلامي»، مجموعه مقالات جستارهايي در چيستي هنر اسلامي، تهران، فرهنگستان هنر، ص169 ـ210.
    • دورينگ، ژان، 1378، «آواز روح و وجه پنهان موسيقي»، ترجمه ساسان فاطمي، نامه فرهنگستان علوم، ش 14 و 15، ص141 ـ 185.
    • رحيمي، سيامک، 1388، مطالعه تطبيقي در آداب تربيتي نگارگران گذشته و حال، پايان‌نامه کارشناسي ارشد رشته هنر اسلامي، دانشکده هنر، دانشگاه تربيت مدرس.
    • سرمد، زهره؛ وزيري، مژده، 1376، «شاخصه‌هاي كيفيت برنامه‌هاي درسي در آموزش عالي»، علوم انساني دانشگاه الزهرا، ش24 و 25، ص151ـ 166.
    • سريع‌القلم، محمود، 1376، عقل و توسعه‌يافتگي، تهران، علمي و فرهنگي.
    • صدري، مينا، 1396، «چالش در کارکرد تربيتي هنرهاي سنتي در مواجه با نظام آموزشي معاصر(غرب)»، تربيت اسلامي، ش 25، ص159 ـ143.
    • صراف، مرتضي، 1370، رسائل جوانمردان، انجمن ايرانشناسي فرانسه، تهران، معين.
    • عسگري‌كيا، فرشاد، 1382، «آموزش آكادميك هنر»، بيناب، ش 3 و 4، ص70ـ 75.
    • غفاري، غلامرضا، 1383، جامعه‌شناسي تغييرات اجتماعي، تهران، آگرا.
    • فردانش، ‌هاشم، 1387، «سرفصل‌ها و جايگاه آنها در برنامه‌ريزي آموزش عالي كشور»، سخن سمت، ش 5، ص46ـ 49.
    • فيوضات، ابراهيم، 1372، بررسي تحولات نظام استاد ـ شاگردي در ايــران، تهران، دانشگاه شهيد بهشتي.
    • قليچ‌خاني، حميدرضا، 1384، «معنويت در سروده‌هاي سلطان علي مشهدي و آسيب‌شناسي دانشجويان هنر»، مقالات اولين هم‌انديشي معنويت و آموزش هنر، تهران، فرهنگستان هنر، ص203 ـ 214.
    • قيومي بيدهندي، مهرداد، 1376، «رساله معماريه و معمار مسجد احمديه»، مجموعه مقالات نخستين همايش معماري مسجد (گذشته، حال، آينده)، تهران، دانشگاه هنر.
    • ـــــ، 1384، «نظام آموزش معماري در دوران پيش از مــدرن بر مبناي رساله معماريه»، مقالات اولين هم‌انديشي معنويت و آموزش هنر، تهران، فرهنگستان هنر، ص215ـ254.
    • گنون، رنه، 1361، سيطره کميت و علائم آخرالزمان، ترجمه علي‌محمد کاردان، تهران، مرکز نشر دانشگاهي.
    • مباركي، پيمان، 1382، «گرفت و گيرهاي آموزش هنر در ايران»، بيناب، ش 3 و4، ص76ـ 85 .
    • محمدزاده، مهدي، 1384، «آموزش و حيطه کيفي هنر»، مقالات اولين هم‌انديشي معنويت و آموزش هنر، تهران، فرهنگستان هنر، ص263 ـ 272.
    • مقني‌پور، مجيدرضا، 1384، معرفي حِرف کهن شهر يزد (دستبافته‌ها) و بررسي وضعيت آنها در دوران گذار اجتماعي، رساله كارشناسي ارشد پژوهش هنر، دانشکده هنرهاي کاربردي، تهران، دانشگاه هنر.
    • مهرمحمدي، محمود، 1387، «تحليلي بر سياست كاهش تمركز از برنامه‌ريزي درسي در آموزش عالي: ضرورت‌ها و فرصت‌ها»، مجله آموزش عالي ايران، ج 1، ش3، ص1-18.
    • نامور مطلق، بهمن، 1384، «مقدمه»، مقالات اولين هم‌انديشي معنويت و آموزش هنر، تهران، فرهنگستان هنر، ص7 ـ 9.
    • نديمي، حميد، 1375، «آموزش معماري، ديروز و امروز»، پژوهش و برنامه‌ريزي در آموزش عالي، ش 13 و14، ص13ـ 46.
    • نديمي،‌ هادي، 1374، «آيين جوانمردان و طريقت معماران»، مجموعه مقالات کنگره تاريخ معماري و شهرسازي ارگ بم، تهران، ميراث فرهنگي.
    • نصر، سيدحسين، 1375، هنر و معنويت اسلامي، ترجمه رحيم قاسميان، تهران، حوزه هنري.
    • نصر، طاهره، 1386، هنر و هنر اسلامي، شيراز، نويد.
    • نعيمايي، ايرج، 1384، «بررسي رابطه شيوه‌هاي آموزشي و ارتباط آن با معنويت»، مقالات اولين هم‌انديشي معنويت و آموزش هنر، تهران، فرهنگستان هنر، ص255 ـ 262.
    • واعظ کاشاني سبزواري، 1350، فتوت‌نامه سلطاني، تهران، بنياد فرهنگ ايران.
    • ياوري، حسين، 1384، «آموزش، معنويت و هنرهاي سنتي»، مقالات اولين هم‌انديشي معنويت و آموزش هنر، تهران، فرهنگستان هنر، ص277 ـ 283.
    شیوه ارجاع به این مقاله: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    مقنی پور، مجیدرضا، رحمانی، اشکان.(1399) گذر از «تربیت» به «آموزش»؛ مقایسه آداب تربیت هنرمندان در جوامع سنتی با جوامع امروزی (با تأکید بر آموزش دانشگاهی). دو فصلنامه اسلام و پژوهش‌های تربیتی، 12(1)، 87-102

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    مجیدرضا مقنی پور؛ اشکان رحمانی."گذر از «تربیت» به «آموزش»؛ مقایسه آداب تربیت هنرمندان در جوامع سنتی با جوامع امروزی (با تأکید بر آموزش دانشگاهی)". دو فصلنامه اسلام و پژوهش‌های تربیتی، 12، 1، 1399، 87-102

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    مقنی پور، مجیدرضا، رحمانی، اشکان.(1399) 'گذر از «تربیت» به «آموزش»؛ مقایسه آداب تربیت هنرمندان در جوامع سنتی با جوامع امروزی (با تأکید بر آموزش دانشگاهی)'، دو فصلنامه اسلام و پژوهش‌های تربیتی، 12(1), pp. 87-102

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    مقنی پور، مجیدرضا، رحمانی، اشکان. گذر از «تربیت» به «آموزش»؛ مقایسه آداب تربیت هنرمندان در جوامع سنتی با جوامع امروزی (با تأکید بر آموزش دانشگاهی). اسلام و پژوهش‌های تربیتی، 12, 1399؛ 12(1): 87-102