اسلام و پژوهش‌های تربیتی، سال ششم، شماره دوم، پیاپی 12، پاییز و زمستان 1393، صفحات 59-78

    فلسفه برای کودکان

    نوع مقاله: 
    پژوهشی
    نویسندگان:
    ✍️ محمد صادقی هاشم ابادی / کارشناس ارشد فلسفه و حکمت اسلامی / m.sadeghi553@yahoo.com
    سیدمحمدکاظم علوی / استادیار دانشگاه حکیم سبزواری / alavismk@yahoo.com
    چکیده: 
    موضوع مورد تحقیق در این مقاله، «فلسفه برای کودکان» است. این عنوان که با کوتاه نوشت «فبک» یا p4c، نشان داده می شود، برنامه ای آموزشی است، که هدفش پرورش قدرت تفکر و استدلال در کودکان است و روش خود را بر اساس پژوهش گروهی (حلقه‌ی کندوکاو، نشستن حوزوی) پایه گذاری کرده، و درصدد تربیت انسان هایی متفکر، آگاه، هدفمند، باشعور و خداجوست. اصطلاح فلسفه در این کاربرد، نه به معنای عقاید و آرای فلسفی، بلکه اشاره کننده به جنبه‌ی دیگر فلسفه، یعنی مهارت فلسفه ورزی است. ما پیش از ورود به بحث، «فلسفه برای کودکان» را تعریف، و در ادامه، اهداف و فواید آن را بررسی کرده ایم، و سپس به بیان ضرورت اجرای طرح پرداخته ایم. ازآنجاکه در قرآن کریم امر به تفکر شده و در اسلام تفکر عبادت به شمار می رود، نهایتاً نتیجه گرفتیم که این برنامه با اهداف و روح کلی حاکم بر آموزش و پرورش اسلامی هماهنگ است و می تواند جزئی از نظام آموزشی و تربیتی اسلامی به شمار آید.
    Article data in English (انگلیسی)
    Title: 
    Philosophy for Children
    Abstract: 
    The present paper addresses the question about "philosophy for children", abbreviated as "p4c", which is an educational program that aims at developing children’s power of thinking and reasoning. The research method is based on group research (the circle of research and seminary sitting) and seeks to train thoughtful, attentive, deliberately ambitious, conscious and God-seeking individuals. The term "philosophy" in this discussion is not used to mean philosophical beliefs and view; rather, it refers to another dimension of philosophy, i.e. the skill of philosophizing. Before elaborating on the issue, the concept of "philosophy for children" is defined and its aims and benefits are reviewed. Then, the necessity of implementing the project is explained. Since, according to the Holy Quran, man is demanded to think and Islam considers thinking as an act of worship, it is finally concluded that this project is in harmony with the goals and general spirit which governs Islamic education and can be considered as part of the Islamic educational system
    References: 
    References: 
    • اسکندري، حسين و ژاله کياني، 1386، «تأثير داستان بر افزايش مهارت فلسفه‌ورزي و پرسش‌گري دانش‌آموزان»، مطالعات برنامه درسي، ش 7، ص36-1.
    • اسميت، فيليپ جي، 1377، فلسفه آموزش و پرورش، ترجمه سعيد بهشتي، مشهد، آستان قدس رضوي.
    • برگمن، گريگوري، 1384، كتاب كوچك فلسفه، ترجمه كيوان قباديان، تهران، اختران.
    • بنياد علمي حكمت صدرا، 1384، «فلسفه و كودكان»، ويژه‌نامه فلسفه براي كودكان، ش 1، ص3.
    • تاج‌بخش، فرزانه، 1389، «آسيب‌شناسي طرح آموزشي فلسفه و کودک»، w. w. w. pac. org. ir.
    • ـــــ ، 1389، (مصاحبه)، تهران.
    • حسيني، زهره، 1389، «فلسفه و کودکان»، خردنامه صدرا، ويژه‌نامه دهمين سالگرد انتشار، ص100-93.
    • خامنه‌اي، سيدمحمد، 1385، «اهميت فلسفه»، همايش گراميداشت روز جهاني فلسفه، تهران، بنياد حکمت صدرا.
    • شريفي اسدي، محمدعلي، 1387، «نگاهي به آموزش فلسفه براي کودکان در ايران و چالش‌هاي فراروي آن»،
    • معارف عقلي، ش 10، ص114-95.
    • صفايي‌مقدم، مسعود، 1377، «برنامه آموزشي فلسفه به کودکان»، علوم انساني دانشگاه الزهرا، ش 26،
    • ص163- 161.
    • فيشر، رابرت، 1385، آموزش تفکر به کودکان، ترجمه دکتر مسعود صفايي‌مقدم و افسانه نجاريان، تهران، رسش.
    • ـــــ ، 1386، داستان‌هايي براي فکر کردن، ترجمه سيدجليل شاهري لنگرودي، تهران، پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي.
    • قائدي، يحيي، 1386، «امکان آموزش فلسفه به کودکان: چالش بر سر مفهوم فلسفه»، مطالعات برنامه درسي، ش 7، ص94-61.
    • ـــــ ، 1384، اصول فلسفه تعليم و تربيت، تهران، سنجش.
    • ـــــ ، 1383، بررسي مباني نظري آموزش فلسفه به کودکان، تهران، دواوين.
    • کم، فيليپ، 1379، داستان‌هاي فکري (1)، کتاب راهنماي معلم، ترجمه احسانه باقري، تهران، اميرکبير.
    • محمد‌زاده، رضا، 1384، «آموزش فلسفه به کودکان»، ويژه‌نامه فلسفه و کودکان، ش 1، ص40-35.
    • مرعشي، سيدمنصور، حقيقي، جمال، بنابي مبارکي، زهرا و کيومرث بشليده، 1386، «بررسي تأثير اجتماع پژوهشي بر پرورش مهارت‌هاي استدلال در دانش‌آموزان دختر پاية سوم راهنمايي»، مطالعات برنامه درسي، ش 7، ص122-95.
    • مطهري، مرتضي، 1376، تعليم و تربيت در اسلام، تهران، صدرا.
    • ـــــ ، 1387، کندوکاو فلسفي براي کودکان و نوجوانان: گفت‌وگو با پيشگامان انقلابي نو در تعليم و تربيت، تهران، پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي.
    • ناجي، سعيد، 1386، «بررسي نتايج برنامة فلسفه براي کودکان»، مطالعات برنامه درسي، ش 7، ص150-123.
    • ـــــ ، 1384، «مفهوم فلسفه در برنامه فلسفه براي کودکان و نوجوانان»، نامه علم و دين، ش 28، ص67-37.
    • نوروزي، رضا علي، 1389، (مصاحبه)، اصفهان.
    • نوروزي، رضاعلي و نگين درخشنده، 1386، «بررسي اثرات کار فلسفي با کودکان از ديدگاه دانش‌آموزان مدارس ابتدايي شهر اصفهان»، نوآوري‌هاي آموزشي، ش 23، ص146-123.
    • ـــــ ، 1387، داستان‌هاي فکري براي کودکان ايراني (1)، اصفهان، در دست انتشار.
    • نيکبخت، مهدي، 1386، «کندوکاو فلسفي بر اساس فرهنگ ايراني»، ويژه‌نامه فلسفه و کودک، ش 2، ص33-24.
    • ـــــ ، 1389، آموزش حکمت به دوستداران آن: ملانصرالدين و نوجوان فيلسوف، اصفهان، در دست انتشار.
    • ـــــ ، 1389، (مصاحبه)، اصفهان.
    • هينز جوانا، 1384، بچه‌هاي فيلسوف، ترجمه رضا علي نوروزي و عبدالرسول جمشيديان و مهرناز مهرابي کوشکي، قم: سماء قلم.
    • ـــــ ، 1384، کودکان فيلسوف: يادگيري از طريق گفت‌و‌گو و پرسشگري، ترجمه عباس اردکانيان و حيدر محمدي باغ‌ملائي، تهران، براي فردا.
    • ياب، ايريس، 1382، کليدهاي آموختن به کودکان درباره خدا، ترجمه مسعود حاجي‌زاده، تهران، صابرين.
    • يوستين، گردر، 1387، دنياي سوفي، ترجمه حسن کامشاد، تهران، نيلوفر.
    شیوه ارجاع به این مقاله: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    صادقی هاشم ابادی، محمد، علوی، سیدمحمدکاظم.(1393) فلسفه برای کودکان. دو فصلنامه اسلام و پژوهش‌های تربیتی، 6(2)، 59-78

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    محمد صادقی هاشم ابادی؛ سیدمحمدکاظم علوی."فلسفه برای کودکان". دو فصلنامه اسلام و پژوهش‌های تربیتی، 6، 2، 1393، 59-78

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    صادقی هاشم ابادی، محمد، علوی، سیدمحمدکاظم.(1393) 'فلسفه برای کودکان'، دو فصلنامه اسلام و پژوهش‌های تربیتی، 6(2), pp. 59-78

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    صادقی هاشم ابادی، محمد، علوی، سیدمحمدکاظم. فلسفه برای کودکان. اسلام و پژوهش‌های تربیتی، 6, 1393؛ 6(2): 59-78