بررسی اثربخشی بسته آموزشی مبتنی بر طرح فهم قرآن بر هوش هیجانی دانش آموزان
نوع مقاله:
پژوهشی
نویسندگان:
راضیه کیانی بروجنی / کارشناس‌ارشد گروه روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشکدۀ علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه الزهرا(س)، تهران، ایران. / rkiani2096@gmail.com
✍️ فاطمه فیاض
/ استادیار گروه روان‌شناسی و علوم تربیتی، پژوهشکدۀ زنان، دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران. / f.fayyaz@alzahra.ac.ir
/ استادیار گروه روان‌شناسی و علوم تربیتی، پژوهشکدۀ زنان، دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران. / f.fayyaz@alzahra.ac.irچکیده:
هدف از اجرای این پژوهش، طراحی و تدوین بستة آموزشی چند سوره از قرآن مبتنی‌بر طرح فهم قرآن و تعیین اثربخشی آن بر هوش هیجانی دانش‌آموزان پایة اول ابتدایی بوده است. روش پژوهش، نیمه‌آزمایشی با پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری همراه با گروه کنترل بود. جامعة آماری پژوهش دربردارندة کلیة دانش‌آموزان پایة اول ابتدایی شهر بروجن در سال تحصیلی 1401ـ1402 بوده است و نمونه‌ای به حجم 40 نفر به‌روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (20 نفر) و کنترل (20 نفر) جایگزین شدند. پس از اجرای پیش‌آزمون‌ها، گروه آزمایش به‌مدت نه جلسه مورد آموزش قرار گرفت. ابزار استفاده‌شده در این پژوهش، مقیاس هوش هیجانی بار ـ اون بود. داده‌های حاصل از این پژوهش با استفاده از روش‌های آمار توصیفی و آمار استنباطی تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر توسط نسخة 26 نرم‌افزار Spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاکی از آن بود که بستة آموزشی توانسته است در افزایش هوش هیجانی دانش‌آموزان به‌طور معناداری مؤثر واقع شود.
کلمات کلیدی:
Article data in English (انگلیسی)
Title:
An Investigation on the Effectiveness of the Educational Package Based on the Qur'an Comprehension Plan on Students' Emotional Intelligence
Abstract:
The purpose of this research is to design and compile an educational package for a couple of Qur’an surahs based on Qur’an understanding plan and to determine its effectiveness on the emotional intelligence of primary school students. The research method was semi-experimental with pre-test, post-test and follow-up with the control group. The statistical population of the research includes all the first-grade elementary students of Borujen city in the academic year of 2014-2014; a sample size of 40 students were selected by available sampling method and randomly replaced in two experimental (20 students) and control (20 students) groups. After conducting the pre-tests, the experimental group was trained for nine sessions. This research uses the Bar-On emotional intelligence scale tool. Using descriptive statistics and inferential statistic methods of analysis of variance with repeated measurements, the resultant data of this research were analyzed using version 26 of Spss software. The results indicates that the educational package has been able to significantly increase the emotional intelligence of students.
- اخوت، احمدرضا (1392). آموزش روش‌های تدبر در قرآن. تهران: نشر مدرسة دانشجویی قرآن و عترت.
- خوت، احمدرضا (1396). فهم قرآن در دبستان و دبیرستان. تهران: نشر قرآن و اهل‌بیت نبوت.
- خوت، احمدرضا (1397الف). آموزش قرآن همراه با فعال کردن انواع ابزار نشاط در پایة اول. تهران: نشر مدرسة دانشجویی قرآن و عترت.
- خوت، احمدرضا (1397ب). نظام‌سازی توحیدی شهر و جامعه؛ سند تعلیم و تزکیه. تهران: نشر مدرسة دانشجویی قرآن و عترت.
- اخوت، احمدرضا و رضازاده، یاسر (1398). کودک و فهم قرآن. تهران: نشر قرآن و اهل‌بیت نبوت.
- اخوت، احمدرضا؛ فیاض، فاطمه و ادیب، مریم (1394). مهارت‌های خیرگزینی. تهران: نشر قرآن و اهل‌بیت نبوت.
- انصاری رکن‌آبادی، علی (1395). بررسی تأثیر برنامه‌های آموزشی و پرورشی مهدهای قرآنی بر هوش اخلاقی دانش‌آموزان پسر پایة اول دبستان شهرستان میبد در سال تحصیلی95ـ1394. پایان‌نامة کارشناسی ارشد. دانشگاه پیام نور مرکز تفت.
- انور جعفری، محمد (1397). آموزش مفهوم خدا به کودکان (3 تا 9 ساله) متناسب با رشد آنان. پایان‌نامة کارشناسی ارشد. جامعة المصطفی العالمیه.
- باغبانی، رضوان (1396). بررسی آثار آموزش قرآن کریم در دورة ابتدایی بر کودکان. همایش کشوری دانش موضوعی ـ تربیتی (دانش آموزش محتوا). قم: آموزش دینی و قرآن ابتدایی.
- بیدی، فاطمه و رنجبرزاده، اکبر (1393). اصول تعلیم و تربیت کودک. تهران: آوای نور.
- پورشریعه، طالبعلی (1398). هوش هیجانی ( نظریه‌ها و رابطة آن با سلامت روانی). تهران: نشر نسل روشن.
- پورکرمان، محبوبه (1393). هوش هیجانی و مؤلفه‌های آن از نگاه قرآن و روایات. پایان‌نامة کارشناسی ارشد. دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم میبد.
- حائری شیرازی، محی‌الدین (1396). تربیت دینی کودک. قم: معارف.
- خوی‌نژاد، غلامرضا و رجایی، علیرضا (1400). نظریه‌های رشد. تهران: رشد.
- دژبخش، رضا و خدادادی، مریم (1401). آموزش قرآن با هدف فعال کردن تحرک و نشاط. تهران: نشر قرآن و اهل‌بیت نبوت.
- ربیعی گورانسراب، ملیحه (1392). پرورش تفکر در کودکان مبتنی‌بر آموزه‌های اسلام. پایان‌نامة کارشناسی ارشد. دانشگاه الزهرا.
- رحیمی، افسانه (1400). بوی ماه مهر. اصفهان: نشر مهرستان.
- رضایی، صادق و عبدالرحیمی، محمد (1401). اثربخشی آموزش فلسفه بر هوش هیجانی نوآموزان پسر در مقطع پیش‌دبستانی. تفکر و کودک، 13 (1)، 175ـ201.
- سجادی‌نژاد، مرضیه‌السادات و اکبری چرمینی، صغرا (1401). مقایسة روند تحولی هوش شناختی، هوش هیجانی و هوش معنوی از نوجوانی تا بزرگسالی. روان‌شناسی، 26 (1)، 45ـ55.
- فرهادی، راضیه (1400). تربیت ولایی. تهران: کنکاش.
- کریم‌زاده، منصوره (1388). هوش هیجانی در کلاس درس: توانمندسازی معلمان و دانش‌آموزان از راه آموزش مهارت‌های هیجانی ـ اجتماعی. پایان‌نامة کارشناسی ارشد. دانشگاه الزهرا.
- محمدی‌سیرت، فاطمه (1395). اثربخشی آموزش هوش هیجانی به روش قصه‌گویی بر کاهش کم‌رویی و ارتقای هوش هیجانی دانش‌آموزان دختر. پایان‌نامة کارشناسی ارشد. دانشگاه الزهرا. تهران.
- مظفرپور سیاه‌کوهی، جابر (1397). فلسفة آموزش ادبیات در دورة دوم کودکی (7 تا 14سالگی). پایان‌نامة کارشناسی ارشد. دانشگاه شهید باهنر.
- موحدین، زهرا (1396). انگیزه‌های رشد و تعالی انسان از دیدگاه قرآن و روان‌شناسی. پایان‌نامة کارشناسی ارشد. دانشگاه پیام نور. مرکز تهران جنوب.
- نادی‌پور، سمیرا و آقامحمدی، سمیه (1400). اثربخشی آموزش مهارت‌های ارتقادهندة هوش هیجانی بر رشد اجتماعی کودکان مبتلا به فلج مغزی: یک پژوهش مورد منفرد. کودکان استثنایی، 21 (1)، 27ـ40.
- نوذری، مرضیه و شمشیری، بابک (1397). تربیت دینی کودکان پیش‌دبستانی. تهران: آوای نور.
- نوری امام‌زاده‌ای، اصغر (1382). مقایسة تأثیر هوش علمی (IQ) و هوش عاطفی (EQ) بر شخصیت. فصلنامة آموزشی، 18 (1)، 2-10.
- BarـOn, R. (1997). BarOn emotional quotient inventory. (Vol. 40). Multiـhealth systems.
- Berk, L. (2010). Development through the lifespan. (5th ed.). Boston. M.A: Pearson. Allyn & Bacon Publishers.
- Bhan, S. & Farooqui, Z. (2013). Social skills training of children with learning disability. Disability, CBR & Inclusive Development, 24(2), 54ـ63.
- Darawsheh, S. R.; AlـDarabah, I. T.; Bedaiwy, A. A.; Gmach, I.; Alfandi, A. A. A.; Elsharkasy, A. S.; ... & Khasawneh, M. A. S. (2023). Emotional Intelligence for English Students with Learning Disabilities in Light of Some Variables.
- Devi, R. V. & Lakshmi, P. N. (2014). Academic Achievement in Engineering: Does Emotional Intelligence Matter? International Business Management Journal, 8(2), 85ـ92.
- Elias, M. J. (2003). Academic and SocialـEmotional Learning. Educational Practice،s Series.
- Goleman, D. (1999). Emotional Intelligence. Translated by Layla Aljebali. Alam Almarifa.
- Kirby, S. E. (2019). The effects of teacher selfـassessments on prekindergarteners' social and emotional development. Doctoral dissertation. Trevecca Nazarene University.
- Lee, SeonـYoung & OlszewskiـKubilius, Paula (2006). The Emotion Intelligence, Moral Judgment and Leadership of Academically Gifted Adolescents. Journal for the Education of the Gifted, (30)1, 29–67. https://doi.org/10.1177/016235320603000103
- Puertas Molero, P.; Zurita Ortega, F.; Chacón Cuberos, R.; Castro Sánchez, M.; Ramírez Granizo, I. A. & González Valero, G. (2020). Emotional intelligence in the field of education: a metaـanalysis. https://doi.org/10.6018/analesps.345901
- Sullivan, A. K. (1999). The emotional intelligence scale for children (Ph.D.). Available from ProQuest Dissertations & Theses Global: Health & Medicine, ProQuest Dissertations & Theses Global: Social Sciences (304540264). Retrieved from https://trevecca.idm.oclc.org
- Ulutaş, İ. & Ömeroğlu, E. (2007). The effects of an emotional intelligence education program on the emotional intelligence of children. Social Behavior and Personality: an international journal, 35(10), 1365ـ1372. https://doi.org/10.1016/S0191ـ8869(03)00121ـ1
شیوه ارجاع به این مقاله:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
کیانی بروجنی ، راضیه ، فیاض، فاطمه.(1403) بررسی اثربخشی بسته آموزشی مبتنی بر طرح فهم قرآن بر هوش هیجانی دانش آموزان. دو فصلنامه اسلام و پژوهش‌های تربیتی، 16(2)، 93-108 https://doi.org/10.22034/eslampajoheshha.2024.5000524
راضیه کیانی بروجنی ؛ فاطمه فیاض."بررسی اثربخشی بسته آموزشی مبتنی بر طرح فهم قرآن بر هوش هیجانی دانش آموزان". دو فصلنامه اسلام و پژوهش‌های تربیتی، 16، 2، 1403، 93-108
کیانی بروجنی ، راضیه ، فیاض، فاطمه.(1403) 'بررسی اثربخشی بسته آموزشی مبتنی بر طرح فهم قرآن بر هوش هیجانی دانش آموزان'، دو فصلنامه اسلام و پژوهش‌های تربیتی، 16(2), pp. 93-108
