تأثیر نظام آموزشی آندروژنی بر تعلیم و تربیت زنان
Article data in English (انگلیسی)
مقدمه
سالهاست زنان ميتوانند در نظام علمي بيشتر کشورها، همچون مردان و پابهپاي آنها حضور يافته، به رقابت با آنان بپردازند. بيترديد، مشاهدة اين شرايط و به وقوع پيوستن اين برابري در نظام علمي، آرزوي بسياري از فمينيستها و نظريهپردازان آنان بوده است؛ زيرا افراد شاخصي از آنان بهگونهاي خوشبينانه معتقد بودند که با دستيابي زنان به آموزشهاي عمومي و فرصتهاي برابر با مردان، موضوع تفاوت جنسيتي اهميت خود را در حيات سياسي اجتماعي از دست خواهد داد (رودگر، 1388، ص73). اين راهحل سادهانگارانه براي رفع فرودستي زنان از سوي فمينيستها، از آنجا سرچشمه ميگرفت که بشر در قرون اخير به سبب دستاوردهاي علمي و صنعتي، کلمه «علم» را چنان تقدس والايي بخشيدند که اگر بخواهيم براي آن معادلي در فرهنگ قديم بجوييم اين معادل چيزي جز «خدا» نخواهد بود (سروش، 1359، ص9). بدين روي، فمينيستها نيز کوشيدند براي رفع مشکلات جامعة زنان، به خداي جديد جهان مدرن دست يابند. بنابراين، خواستار دستيابي زنان به آموزش عمومي و فرصتهاي برابر با مردان شدند. در واقع، پيشنهاد آنان براي رفع فرودستي زنان، حذف عنصر جنسيت از تمام سطوح، عناوين و ساختارهاي آموزشي بود، به نحوي که زنان و مردان هر دو به صورت مشابه و متحدالشکل، يا به تعبير ديگر، مردانه به تحصيل مشغول شوند. شايد اين مرحله را بتوان همان نقطة عطفي دانست که موجبات ايجاد نظام آموزشي فراجنسيتي ياـ به اصطلاحـ «آندروژني» را فراهم آورد. ذکر اين نکته ضروري است که در تثبيت و ترويج اين نوع نظام آموزشي، نميتوان سهم گستردة نظام سرمايهداري غرب را ناديده گرفت؛ زيرا اين نظام سرمايهداري غرب بود که به طمع دستيابي به کارگراني به ظاهر زن، ولي در کسوت يک مرد، با داشتن همة مهارتهاي کار مردانه به گسترش نظام آموزشي آندروژني دامن زد.
بيان مسئله
تعليم و تربيت در هر دوره، غرضي جز آن ندارد که صورت نوعي ِ معين زمانة خود را بر مادة خام و بيتعينِ ذهن متعلمان و متربيان جاري سازد (کانوي و مهاجر، 1367، ص7). دقيقاً به همين سبب است که ميبايست نظام تعليمي و تربيتي هر جامعهاي آيينة تمامنماي افکار، آرمانها و اهداف آن جامعه باشد؛ زيرا در صورت عدم هماهنگي نظام آموزشي با اهداف و آرمانهاي نظام حاکم، تعارضهاي زيادي ايجاد خواهد شد و بيترديد، برندة اين تعارضها بهطور قطع، متربيان و متعلمان آن جامعه خواهند بود. با تمام اين تفاسير، متأسفانه نظام علمي بسياري از کشورهاي جهان سومي، نظير کشور ما ايران، در سه عامل اهداف، محتوا و حتي روشهاي آموزشي، دقيقاً از نظامهاي علمي آندروژني غربي پيروي ميکند. حال که سالهاست از سيطرة نظام آموزشي آندروژني بر سر نظام آموزشي کشورمان ميگذرد، بر آنيم تا به آسيبشناسي جنسيتي نظام آموزشي ايران بپردازيم. در واقع، مسئلة اساسي نوشتار پيش رو اين است که مباني نظام آموزشي آندروژني چيست؟ راهبردهاي ايجاد تثبيت و ترويج نظام آموزشي آندروژني چه بوده است؟ نتايج نظام آموزشي آندروژني چه بوده است؟
بررسي مفاهيم كاربردي
نظام آموزشي آندروژني: «آندروژني» يعني: آميختن صفات و نقشهاي مذکر و مؤنث در يک قالب. اين ديدگاهي تربيتي است که از اواخر دهة 1970 به صورتي پررنگ مطرح شده است. در حوزة آموزش و پرورش نيز نظام آموزشي آندروژني سعي دارد با از ميان بردن تمايزهاي دختران و پسران، به رشد صفات مذکر و مؤنث در هر دو جنس کمک کند تا افرادي را پرورش دهد که صفات متمايز زنانه و مردانه از خود بروز ندهند (زيبايينژاد، 1391، ص32). هرچند ريشههاي شکلگيري اين تفکر را ميتوان در نظريات افلاطون پيگيري کرد، اما بايد به اين نکته توجه داشت که «فمينيسم ليبرال» جديترين جرياني بوده که موجبات بروز نظام آندروژني را در عصر ما فراهم آورده است. ازآنرو که فمينيسم ليبرال ريشة وضعيت فرودستانه زنان را در برخوردهاي تبعيضآميز تربيتي، آداب و رسوم و انتظارات متفاوت جامعه از دو جنس ميداند، تأکيد بسياري بر آموزش برابر و مشابه زنان با مردان دارد، بهگونهاي که يکي از اهداف و آرمانهاي فمينيسم ليبرال، مبارزه با تفکيک نقشها و ايجاد يک جامعه دوجنسيتي است؛ يعني جامعهاي که زن و مرد به خاطر آموزشها، تربيتها، فرصتها و نقشهاي برابر مشابه از کمترين اختلاف جنسيتي برخوردار باشند (رودگر، 1388، ص71). در همين زمينه است که مري ولستون کرافت «زنان را انسانهايي خردورز و عقلاني توصيف ميکند و موقعيت فرودستانة زنان را معلول بيسوادي توصيف ميکندکه با برابري فرصتها جبران ميشود» (هام و گمبل،1382، ص468). از سوي ديگر، با تقسيم جامعة ليبرالي به دو عرصة «خصوصي» (خانواده) و عرصة «عمومي» (اجتماع) و تعريف تمام امتيازات و حقوق مدني و ليبرالي براي عرصة عمومي، زنان نيز تمايل پيدا كردند تا براي به دست آوردن حقوق و مزاياي جامعة ليبرالي، همچون مردان و پا به پاي آنان در جامعه حضور يابند.
روش پژوهش
روش استفاده شده در اين پژوهش، روش «تحليل مضمون» است. اين روش فرايندي براي تحليل دادههاي متني است و دادههاي پراکنده و متنوع را به دادههاي غني و تفصيلي تبديل ميکند (براون و كلارك، 2006، ص77-101).
جامعة آماري در اين تحقيق، متن کتابها، مقالهها و پاياننامههايي است که «هدفمند» انتخاب شدهاند. عناوين اين منابع عبارتند از: مجموعة 22 جلدي صحيفة نور امام خميني؛ بيانات مقام معظم رهبري طي سالهاي 60 تا 94؛ کتاب جايگاه خانواده و جنسيت در نظام تربيت رسمي، اثر دکتر محمدرضا زيبايينژاد؛ کتاب اسلام و تفاوتهاي جنسيتي؛ و کتاب هويت و نقشهاي جنسيتي، اثر دکتر حسين بستان (نجفي)؛ مقالة «نقش تحصيل زنان در شکلگيري سبک زندگي اسلامي ايراني»، اثر دکتر راضيه علياکبري و حميد ملکمکان؛ مقالة «تغيير اصول سياستگذاري در حوزة آموزش زنان»، اثر دکتر جميله علمالهدي؛ مقالة «نظام تربيتي زنان با رويكرد مأموريتهاي جنسيتي: بستر احقاق حقوق زنان»، اثر دکتر زينب خاکسار؛ مقالة «دولت و خانواده»، اثر نرگس خدامي؛ مقالة «نگاه اسلام به آموزش و تحصيل زنان»، اثر مهديه سادات مستقيمي؛ مقالة «نقش زنان تحصيلکرده در تشکيل و تحکيم خانواده»، اثر محمد منصورزاده؛ مقالة «مطالعه روند افزايش دانشجويان دختر نسبت به پسر و سهم عوامل مؤثر بر اين روند»، اثر مژگان طباطبايي يزدي؛ مقالة «زنان نظام آموزش عالي کشور و اشتغال»، اثر دکتر محمد لشکري؛ و مقالة «جنسيت و آموزش: نقدي بر تفکر فمينيستي»، اثر دکتر اسدالله طوسي.
در اين پژوهش، از روش نمونهگيري «هدفمند» استفاده شده که عبارت است از: گزينش واحدهايي خاص مبتني بر اهداف خاص، مرتبط با پاسخ به سؤالهاي پژوهش (محمدپور، 1390، ص32، به نقل از: ماکسول). استفاده شد. نمونههاي آماري بر اساس مباحث لازم، نياز به صورت هدفمند انتخاب گرديده است.
دادهها و نتايج به دست آمده از فرايند مقولهبندي يا رمزگذاري، بررسي و به توصيف کمّي و تحليل کيفي نتايج به دست آمده ازکدگذاري هر مقوله پرداخته ميشود. براي اين منظور، ابتدا قسمتهايي از متون منتخب را که از زواياي گوناگون رشد علمي زنان را ذكر كرده است، استخراج کرديم. سپس عبارتي را که نمايندة مفهوم آن قسمتها باشد با عنوان رمز اوليه، رمزگذاري کرديم. سپس رمزهاي انبوه اوليه، در قالبها و عناوين کلي به صورت ثانوي رمزگذاري و تلخيص شدهاند. پس از اتمام اين مرحله، رمزگذاريهاي ثانويه در قالبها و عناويني به مراتب کليتر، به صورت نهايي رمزگذاري شدهاند. تعداد رمزهاي اولية بهدست آمده 174 نمونه بود، اما به منظور تلخيص کار، از آوردن اصل متنهاي استفاده شده و رمزهاي اوليه ناشي از آن خودداري شد. رمزهاي ثانويه و نهايي 38 نمونه و 13 نمونه است. رمزهاي ثانويه و نهايي به شکل ذيل است:
جدول(1): رمزگذاري نظام ثانوية آموزشي آندروژني
رمز اوليه
رمز ثانويه
تکرار
نقشة استکبار جهاني براي حذف نقش آموزگاري زنان
AK13
دسيسة استکبار جهاني براي حذف نقش تعليمي زنان
8
دسيسة دشمن به منظور حذف تعليم و تربيت فرزندان
از طريق مادر
AK69
تقشة استکبار براي حذف نقش تعليمي تربيتي مادران
به بهانه آزادي زنان
AK80
دسيسة دشمن براي حذف نقش تعليمي و تربيتي مادران
به بهانة اشتغال
AK81
دسيسة اجانب براي ابتذال نقش تعليمي و تربيتي مادر
AK82
دسيسة طاغوت براي حذف نقش تعليمي تربيتي مادر
AK83
نقشة حذف نقش اصيل تربيتي مادر براي بروز تربيت فاسد
AK84
تأکيد نظام سرمايهداري براي رشد علمي زنان در نظام آموزشي مدرن و غربي به منظور کليدداري
تحولات اجتماعي
MZ65
جلوگيري غرب از رشد علمي زنان مسلمان با نام «آزادي»
AK46
دسيسة استکبار براي جلوگيري از رشد صحيح
علمي زنان
1
اهميت تعليم و تربيت کودکان در خانه
AK73/
ناتوان نشان دادن مادران براي تربيت فرزندان و گسترش مهدکودکها و به تبع آن، در اثر تحصيل در نظام آموزشي آندروژني
5
دسيسة دشمن براي جايگزيني مهدکودکها
به جاي دامن مادران
AK85
رشد تحصيل زنان در در نظام علمي آندروژني سبب خارج شدن عنان تربيتي فرزندان از دست مادران
RA19
واگذاري کارکرد تعليمي و تربيتي زنان به مهدکودکها به منظور فضاسازي براي تحصيل زنان
در نظام علمي آندروژني
RA20
حذف انگيزه و اعتماد به نفس مادران براي تعليم و تربيت کودکانشان و سپردن آنها به مهدکودکها به بهانة نداشتن دانش کافي مادران
NGH1
تحقير و زير دست شدن زنان در فضاي آموزشي مختلط
AK93
آسيب به مراتب بيشتر زنان در نظام آموزشي آندروژني و محيط مختلط
8
محيط آموزشي ناامن و به دور از شئون اسلامي؛
عامل محروميت علمي زنان
MM143
لزوم ايجاد فضاي غير مختلط در نظام آموزشي به منظور ايجاد فضاي پاک و آرام براي رشد علمي هرچه بهتر
MZ120
لزوم ايجاد فضاي غير مختلط براي زنان در نظام آموزشي به سبب حساسيت زياد آنان در برابر تحقير
MZ122
کاهش ميزان موفقيت و پيشرفت تحصيلي دانشجويان
از آثار نظام علمي مختلط
HB23
مشکلات بيشتر دختران براي رشد علمي نسبت به پسران در نظامهاي علمي مختلط
HB27
افت تحصيلي بيشتر زنان نسبت به مردان
در نظام آموزشي مختلط
AT37
پيامدِ منفي عدم مطابقت برنامههاي آموزشي و درسي
با نيازهاي دختران در مدارس مختلط
AT41
بروز فساد در فضاي آموزشي مختلط
AK94
بروز فساد اخلاقي در نظام آموزشي آندروژني و محيط مختلط
5
لزوم ايجاد فضاي غير مختلط در نظام آموزشي
براي جلوگيري از زمينهسازي گناه
MZ123
حل نشدن مسائل و مشکلات ناشي از غرايز جنسي
با ناديده گرفتن آن غرايز در محيطهاي آموزشي
HB24
مخالفت با نظام آموزشي مختلط به سبب ايجاد روابط زودرس بين دو جنس
AT20
پيامدِ منفي بروز بيبندوباريهاي اجتماعي و اخلاقي
در مدارس مختلط
AT46
لزوم ايجاد رشد سريعتر در ميان زنان تحصيلکرده
MM13
رفع آسيب رشد کمشتاب علم در ميان زنان تحصيلکرده
3
لزوم پيشرفت جهشدار زنان تحصيلكرده
MM95
قانع نبودن به کم به منظور رشد علمي
MM152
سرگرم کردن زنان به تجملات؛ راهکار دشمن
براي دور کردن آنها از علم و معرفت
MM139
دسيسة استکبار در ايجاد و رشد تجملات در ميان زنان براي جلوگيري از رشد علمي زنان
1
حرکت نظام آموزشي كنوني در خلاف جهت ساختارهاي حقوقي ِخانوادگي و جنسيتي
MZ2
آموزههاي موجود در نظام آموزش آندروژني بر خلاف ساختارهاي حقوقي و خانوادگي مبتني بر جنسيت
2
دگرگوني در ساختار و کارکرد خانواده به سبب تحصيل زنان در نظام آموزشي غربي
RA7
نبود هماهنگي در دلالتهاي جنسيتي نظام آموزش كنوني ايران با آموزههاي اسلامي
MZ11
نبود هماهنگي در نظام علمي موجود با آموزههاي اسلامي
1
نظام آموزشي آندروژني؛ نظامي فراجنسيتي به منظور ايجادِ صفات مذکر و مؤنث در هر دو جنس
MZ16
آموزش صفات مذکر و مؤنث به هر دو جنس به منظور تربيت افرادي فراجنسيتي در نظام آموزشي آندروژني
2
لزوم رواج نظامِ آموزشي آندروژني و تربيت يکسان دختران و پسران به منظور مشاهدة رفتار يکسان
از هر دو جنس در نظامهاي آموزشي غربي
MZ31
اختلاط در نظام آموزشي سبب انحراف از ماهيت زنانه
MZ21
انحراف از ماهيت زنانه و شکلگيري هويت مردانه در نظام آموزشي آندروژني
9
بروز اختلالات هويتي و ناهمسازي بين زنانگي طبيعي و اجتماعي در صورت نبود هماهنگي بين آموزش
و ويژگيهاي ساختاري(تکويني) جنسيتي
MZ50
پيشنهاد فضاي آموزشي مختلط از سوي نظامهاي علمي غربي براي کمرنگسازي صفات جنسيتي و گسترش تعليم تربيت آندروژني
MZ119
استقلال اقتصادي و ساخت هويتي نوين براي زنان؛ هدفِ تحصيل زنان در نظام آموزشي غربي
RA9
بروز تحولات هويتي و تبديل هويت زنان به هويتي با رنگ و بوي مردانه در اثر تحصيل زنان
در نظام آموزشي غير جنسيتي
RA11
پرورش زناني با ويژگيهاي مردانه در نظام علمي آندروژني
RA21
ايجاد تصويري ناهماهنگ با ساخت تکويني زنان
در نظام آموزشي آندروژني
NGH8
نبود تعادل شخصيتي در رفتارهاي خانوادگي، به سبب ايجاد تصويري ناهماهنگ با ساخت تکويني زنان
در نظام آموزشي آندروژني
NGH12
نبود تعادل شخصيتي در رفتارهاي خانوادگي، به سبب ايجاد تصويري ناهماهنگ با ساخت تکويني زنان در نظام آموزشي آندروژني
MSM12
اختلاط در نظام آموزشي سبب افزايش فشار ذهني بر زنان
MZ21/
افزايش بيماريهاي رواني و جسمي در زنان در نظام آموزشي آندروژني
8
بروز بيماريهاي رواني و افسردگي در زنان در صورت نبود هماهنگي بين آموزش و ويژگيهاي ساختاري(تکويني) جنسيتي
MZ51/
افزايش فشار و بيماريهاي جسمي بر زنان به سبب تحمل فشار مضاعف مسئوليتهاي مادري و همسري در کنار رشد علمي در نظامهاي علمي غير جنسيتي
RA10/
مخالفت با نظام آموزشي مختلط به سبب احساس
ناامني جسمي براي دختران
AT17
بروز بيماريهاي جسمي در زنان در صورت نبود هماهنگي بين آموزش و ويژگيهاي
ساختاري(تکويني) جنسيتي
MZ51
افزايش فشار و بيماريهاي روحي بر زنان به سبب تحمل فشار مضاعف مسئوليتهاي مادري و همسري در کنار رشد علمي در نظامهاي علمي غير جنسيتي
RA10
بروز افسردگي در زنان، به سبب ايجاد تصويري ناهماهنگ با ساخت تکويني زنان در نظام آموزشي آندروژني
NGH10
مخالفت با نظام آموزشي مختلط به سبب احساس
ناامني روحي براي هر دو جنس
AT18
اختلاط در نظام آموزشي؛
سبب کاهش تواناييهاي مادرانه آنان
MZ21//
کاهش توانايي و کارآمدي ايفاي نقشهاي جنسيتي در زنان در نظام آموزشي آندروژني
3
کاهش کارآمدي زنان و مردان در صورت نبود هماهنگي بين آموزش و ويژگيهاي ساختاري جنسيتي
MZ47/
تغيير ساختار خانواده و حذف نقشهاي جنسيتي
با تحصيل زنان در نظام علمي آندروژني
RA16
تقدم عرصههاي اجتماعي نسبت به خانواده براي زنان
در نظامهاي آموزشي مدرن در غرب
MZ23
تقدم ارزشي عرصههاي اجتماعي بر خانواده در نظام آموزشي آندروژني
7
تمرکز نظام آموزشي نوين بر پيششرط اجتماعي شدن کارهاي خانگي
MZ24/
تمرکز نظام آموزشي نوين بر پيششرط اجتماعي شدن پرورش کودک
MZ24//
ايجاد نگرش تقابلي بين گرايش زنان به رشد علمي
با ازدواج آنان در نظام آموزشي غرب
MZ63
ارزشي نبودنِ خانواده، همسرداري و تربيت فرزند
در نظام علمي آندروژني
RA15
پيامدِ منفي ترس از ازدواج در برخي از دختران به سبب بيماريهاي روحي و نداشتن امنيت روحيـ رواني
در مدارس مختلط
AT48
پيامدِ منفي به تعويق افتادن ازدواج به سبب وجود بيبندوباريهاي اجتماعي و اخلاقي
در نظامهاي آموزشي مختلط
AT50
تمرکز نظام آموزشي مدرن بر پيششرط آموزش معطوف به اشتغال زنان
MZ24
رشد علمي زنان در نظام علمي آندروؤني به منظور ايجاد نيروي کار ارزان يکسان و متخصص در زمينههاي اقتصادي
14
رشد علمي زنان در غرب، پس از انقلاب صنعتي، به منظور تعليم و تربيت نيروي کار ارزان قيمت
MZ29
ادعاي معاونان بانک جهاني مبني بر اهميت آموزش زنان بهعنوان پربازدهترين سرمايهگذاري اقتصادي
MZ36
تبديل زن به نيروي کار متخصص فراوان و ارزانقيمت براي سرمايهداري توسط نظام آموزشي ليبراليسمي
MZ61
نقشة نظام سرمايهداري براي آموزش زنان
به منظور ايجاد نيروي متخصص و ارزان
MZ64
رشد علمي زنان در نظام سرمايهداري فقط به منظور ساخت رباتي شاغل در خدمت نظام سرمايهداري
RA13
آموزش زنان در نظام علمي آندروژني براي برآورده کردن نيازهاي بازار
RA22
گسترش نظام آندروژني در جهان براي ايجاد نيروي کار
در مراکز اقتصادي
GA1
توجه به آموزش زنان پس از جنگ جهاني به منظور
تکميل نيروي انساني در نظام اقتصادي
GA4
هماهنگي نظام آموزشي زنان با نيازهاي بازار به جاي هماهنگي با نيازها و علايق زنان در نظام علمي موجود
GA13
نيازهاي نظام اقتصادي؛ يکي از علل رشد
و افزايش سهم زنان بهعنوان دانشجو
MT2
توسعهمحور بودن دولتها؛ يکي از علل رشد
و افزايش سهم زنان بهعنوان دانشجو
MT5
نياز به نيروي كار ارزانقيمت؛ بهانهاي براي ايجاد
توجه اجمالي و محدود به حقوق زنان
در تساوي فرصتهاي آموزشي
AT3
حمايت از نظام آموزشي مختلط به سبب آمادگي بهتر
براي مشاغل و حِرَف
AT9
غرب و تأکيد بر ضرورت نظام آموزشي آندروژني
براي رفع تبعيض عليه زنان
MZ25
رفع تبعيض عليه زنان؛ دستاويزي براي ايجاد و ترويج نظام آموزشي آندروژني
9
رشد و گرايش به تعليم و تربيت غير جنسيتي در غرب به پيشنهاد فمينيستها به منظور حذف ستم جنسي عليه زنان
HB18
حذف نابرابري زنان با استفاده از ابزار آموزش؛
مهمترين راهبرد فمينيستها
NGH2
يکسانسازي محتواي كتابها براي دختران و پسران؛ راهبردي براي ايجاد تشابه جنسي و ايجاد نظام آموزشي آندروژني از سوي فمينيستها
NGH3
يکسانسازي روشهاي آموزشي براي دختران و پسران؛ راهبردي براي ايجاد تشابه جنسي و ايجاد نظام آموزشي آندروژني از سوي فمينيستها
NGH4
يکسانسازي فضاي آموزشي براي دختران و پسران؛ راهبردي براي ايجاد تشابه جنسي و ايجاد نظام آموزشي آندروژني از سوي فمينيستها
NGH5
يکسانسازي رشتههاي تحصيلي براي دختران و پسران؛ راهبردي براي ايجاد تشابه جنسي و ايجاد نظام آموزشي آندروژني از سوي فمينيستها
NGH6
حمايت از نظام آموزشي مختلط به سبب عادلانهتر بودن توزيع فرصتهاي آموزشي
AT7
ايجاد تبليغات اغفالکننده و دروغين، تا فلسفة راهاندازي مراکز آموزشي مختلط را رفع محروميت زنان نشان دهند
AT35
ديدگاه برابري زن و مرد در نظام آموزشي به سبب
فقدان کارکرد آموزش متفاوت
MZ26/
فقدان کارکرد مترتب بر آموزش بر مبناي جنسيت طبق نظر طرفداران نظام آموزشي آندروژني
1
رشد شتابان مدارس مختلط در غرب در قرن بيستم
با وجود مخالفتهاي فراوان
MZ30
اختلاط در نظام آموزشي؛ جزو شاخصههاي اصلي نظام آموزشي آندروؤني
2
تشويق کنوانسيون «محو کلية اشکال تبعيض عليه زنان» بر ايجاد فضاي آموزشي مختلط به منظور رفع هرگونه تمايز آموزشي ميان دختران و پسران
MZ35
تشويق کنوانسيون «محو کلية اشکال تبعيض عليه زنان»
بر رواج نظام آموزشي با محتواي يکسان،
براي دختران و پسران
MZ32
ايجاد نظام آموزشي آندروژني با لحاظ محتواي آموزشي يکسان براي زنان با مردان
2
عدم مشاهدة هرگونه تمايز در محتوا و اهداف نظام آموزشي بين دختران و پسران در نظام آموزشي موجود
MZ37
تشويق کنوانسيون «محو کلية اشکال تبعيض عليه زنان» بر ايجاد روشهاي يکسان آموزشي براي دختران و پسران
MZ33
ايجاد نظام آموزشي آندروژني با لحاظ روشهاي آموزشي يکسان براي زنان با مردان
2
عدم مشاهدة هرگونه تمايز در روشهاي نظام آموزشي بين دختران و پسران در نظام آموزشي موجود
MZ37/
ارائه و دفاع از نظام آموزشي آندروژني با رد
تفاوتهاي تکويني در الگوهاي غربي
MZ10
تعليمي و تربيتي نشان دادن مطلق تفاوتها و کماهميت نشان دادن تفاوتهاي تکويني در نقشهاي جنسيتي توسط طرفداران نظام آموزشي آندروژني
7
ديدگاه «محيطگرايي»؛ پيشزمينهاي براي ايجاد
نظام علمي آندروژني
MZ19
ديدگاه برابري زن و مرد در نظام آموزشي به سبب کماهميت بودن تفاوتهاي تکويني
MZ26
تعليمي و تربيتي نشان دادن تمام تفاوتها در نقشهاي جنسيتي توسط بيشتر فمينيستها و جامعهشناسان
نيم قرن اخير
MZ41
مخالفت با نظام آموزشي مختلط به سبب بيتوجهي به تفاوتهاي زيستي دو جنس
AT11
مخالفت با نظام آموزشي مختلط به سبب بيتوجهي به تفاوتهاي رواني دو جنس
AT12
مخالفت با نظام آموزشي مختلط به سبب بيتوجهي به تفاوتهاي آموزشي دو جنس
AT13
تحول در اخلاق جنسي زنان، نظير حيا و عفاف در صورت نبود هماهنگي بين آموزش و ويژگيهاي
ساختاري (تکويني) جنسيتي
MZ48
نظام علمي آندروژني موجب ظهور اخلاق جنسي مدرن همچون فقدان اهميت عفاف و حجاب
3
تبديل و تحول در اخلاق جنسي ثابت سنتي زنان به اخلاق جنسي مدرن توسط نظام آموزشي ليبراليسمي در غرب
MZ62
اشباع بازار اشتغال و تداوم نقشهاي سنتي در کنار آموزش معطوف به اشتغال زنان؛
موجب بروز ناهنجاريهاي اخلاقي
GA16
ظهور نارضايتي سياسيـ اجتماعي ناشي از تغير هويت زنان در صورت نبود هماهنگي بين آموزش و ويژگيهاي ساختاري(تکويني) جنسيتي
MZ49
نظام علمي آندروژني؛ موجب ظهور نارضايتي سياسيـ اجتماعي در زنان
2
اشباع بازار اشتغال و تداوم نقشهاي سنتي در کنارِ آموزش معطوف به اشتغال زنان؛ موجب بروز نارضايتيهاي گوناگون در ميان زنان
GA15
محدوديت براي ايجاد نظام علمي با لحاظ جنسيت به سبب استانداردسازيهاي نظام سلطة جهاني
MZ97
محدوديت براي ايجاد نظام علمي جامعنگر به سبب قانوني نشان دادن نظام علمي آندروژني از سوي سلطة جهاني و نهادهاي بينالمللي
4
محدوديت براي ايجاد نظام علمي با لحاظ جنسيت
به سبب استفاده از اهرمهاي فشار افتصادي و سياسي
نظام سلطة جهاني
MZ98
حمايت از آموزش و تحصيل زنان از سوي نهادهاي بينالمللي بهعنوان ملاکي براي عدالت و پيشرفت جوامع
GA5
اقبال عمومي به نظام علمي آندروژني توسط زنان به سبب تبليغات غرب براي اين الگوي آموزشي
بهعنوان بهترين الگوي آموزشي
GA8
تعليم و تربيت افراد جامعه بدون توجه به عنصر جنسيت؛ اتلاف سرمايههاى مادى
HB32
اتلاف سرمايههاي مادي در اثر تعليم و تربيت آندروژني زنان
3
بينتيجه ماندن هزينههاي مادي آموزش زنان در نظام آموزشي متناسب با نياز بازار کار
GA14
آسيب اقتصادي صرف هزينههاي بيرويه براي رشد علمي زنان از يك سو، و ناتواني يا فقدان درخواست زنان براي حضور در بازار کار از سوي ديگر
ML18
تعليم و تربيت افراد جامعه بدون توجه به عنصر جنسيت؛ اتلاف سرمايههاى عظيم معنوى
HB32/
اتلاف سرمايههاي معنوي در اثر تعليم و تربيت آندروژني زنان
2
بينتيجه ماندن هزينههاي معنوي آموزش زنان
در نظام آموزشي متناسب با نياز بازار کار
GA14/
کاهش فرزندآوري زنان تحصيلکرده
در مقايسه با ساير زنان
RA17
کاهش شديد ازدواج و تکثير نسل در اثر تحصيل در نظام علمي آندروژني
4
افزايش سن ازدواجِ زنان تحصيلکرده
در مقايسه با ساير زنان
RA18
افزايش سن ازدواج به سبب ادامة تحصيل زنان
ML19
افزايش کاهش مواليد به سبب ادامة تحصيل زنان
ML20
رشد بيروية درخواست براي تحصيل در زنان به سبب برقراري رابطة خطي بين رشد علمي و دريافت مدرک با دستيابي به حقوق و آزاديها
GA12
انگيزة دستيابي به حقوق و آزاديهاي بيشتر؛ علت حضور زياد زنان در نظام آموزشي موجود
9
پيشگيري از سوء استفادة شوهران به سبب تحصيلات پايينتر زنان؛ موجبِ افزايش دانشجويان دختر
نسبت به پسر
MT26
انگيزه براي خروج از کشور در دختران به بهانة تحصيل؛ موجبِ افزايش دانشجويان دختر نسبت به پسر
MT32
امکان کسب تجربههاي اجتماعي در محيط دانشگاه براي دختران؛ موجبِ افزايش دانشجويان دختر نسبت به پسر
MT37
کسب و تحکيم موقعيت دختران در خانواده و اطرافيان از علل رشد کمّي و کيفي زنان در علم
ML10
رابطة خطي افزايش آزادي دختران با افزايش تحصيلاتشان؛ از علل رشد کمّي و کيفي زنان در علم
ML11
رابطة خطي افزايش مشارکت مؤثر در تصميمگيريهاي دختران با افزايش تحصيلاتشان؛ از علل رشد کمّي و کيفي زنان در علم
ML12
برخورداري از موقعيت بهتر در رابطه با اطرافيان، بهويژه مردان با افزايش تحصيلات زنان؛ از علل رشد کمّي و کيفي زنان در علم
ML13
آموزش و تحصيل؛ ابزاري براي تثبيت خودمختاري و فرديت جديد از نگاه زنان
ML14
ناسازگاري انتظارات زنان تحصيلکرده و خانوادههايشان با مسئوليتها و نقشهاي موجود در سبک زندگي اسلامي ايراني به سبب تحصيل در نظام آموزشي غرب
RA12
نظام علمي آندروژني؛ موجب ظهور نارضايتي و ناسازگاري زنان در خانواده
9
ايجاد زمينة تخاصم در روابط خانوادگي
در نظام آموزشي آندروژني
GA17
آموزش رسانهاي براي تغير فکر زنان در جهت برتر دانستن ارزشهاي غيرخانوادگي و نارضايتي از ايفاي
نقشهاي خانوادگي
NGH9
بالا رفتن آمار طلاق به سبب ايجاد تصويري ناهماهنگ با ساخت تکويني زنان در نظام آموزشي آندروژني
MZ56
اشباع بازار اشتغال و تداوم نقشهاي سنتي در کنارِ آموزش معطوف به اشتغال زنان؛ موجب بروز نابسامانيهاي خانوادگي
NGH11
پيامد به خطر افتادن کيان خانواده در اثر پديدة موفقيت تحصيلي دختران
ML2
مخالفت با نظام آموزشي مختلط
به سبب افزايش آمار طلاق
AT21
کاهش جذابيت زن و مرد براي يکديگر در صورت نبود هماهنگي بين آموزش و ويژگيهاي ساختاري جنسيتي
MZ47
پيامدِ منفي بروز برخي از طلاقها به سبب وجود بيبندوباريهاي اجتماعي و اخلاقي
در نظامهاي آموزشي مختلط
AT49
فشارها و تسهيلات بينالمللي براي رشد علمي زنان؛ يکي از علل رشد و افزايش سهم زنان بهعنوان دانشجو
MT6
تبليغات گسترده و ايجاد تسهيلات بينالمللي
براي افزايش بيسابقة سهم زنان
در نظام آموزشي آندروژني
2
افزايش آگاهي و رقابت با دختران مقيم در کشورهاي پيشرفته؛ عامل افزايش دانشجويان دختر نسبت به پسر
MT31
روي آوردن دختران ديپلمه به دانشگاه به اميد افزايش احتمال ازدواج؛ عامل افزايش دانشجويان دختر نسبت به پسر
MT19
افزايش بيسابقة سهم زنان در نظام آموزشي آندروژني به سبب تاخير و بالا رفتن سن ازدواج
2
نبود امکانات ازدواج براي دختران در سنين پايين؛
عامل افزايش دانشجويان دختر نسبت به پسر
MT40
کاهش انگيزة پسران براي ادامة تحصيل به سبب مسئوليت سنتي و ديني پسران در خصوص تأمين هزينة خانواده؛ عامل افزايش دانشجويان دختر نسبت به پسر
MT23
افزايش سهم زنان در نظام آموزشي آندروژني به سبب مسئوليتهاي کمترِ اجتماعي و خانوادگي واگذار شده به آنان نسبت به پسران
4
امکان حداکثر دو بار شرکت در کنکور براي پسران به خاطر اعزام به خدمت نظام وظيفه؛ عامل کاهش دانشجويان پسر نسبت به دختر
MT34
نبود محدوديت براي دختران به منظور شرکت مكرر در کنکور؛ عامل افزايش دانشجويان دختر نسبت به پسر
MT35
فقر اقتصادي خانواده و لزوم همياري زودرس پسران در تأمين هزينة زندگي؛
عامل کاهش دانشجويان پسر نسبت به دختر
MT41
سير نزولي ارزش هنرهاي زنانه (خياطي،گلدوزي،آشپزي) در جامعة ايران؛
عامل افزايش دانشجويان دختر نسبت به پسر
MT30
افزايش بيسابقة سهم زنان در نظام آموزشي آندروژني به سبب کاهش ارزشِ نقشها و کارهاي زنان در جامعه
1
برخورداري دختران از اراده و پشتکار بيشتر در مقايسه با پسران؛ عامل افزايش دانشجويان دختر نسبت به پسر
MT38
افزايش سهم زنان در نظام آموزشي آندروژني به سبب اراده و پشتکار بيشتر دختران از ابتداي تحصيل
2
شروع پيشتازي زنان در رشد علمي
از زمان پيش از ورود به دانشگاه
ML3
رشد شهرنشيني؛
يکي از علل عيني افزايش تعداد زنان با تحصيلات
ML5
افزايش سهم زنان در نظام آموزشي آندروژني به سبب توسعة امکانات جديد در عصر مدرن
2
توسعة امکانات آموزشي؛
يکي از علل عيني افزايش تعداد زنان با تحصيلات
ML6
ايجاد و گسترش نظام آموزشي مختلط به بهانة
محدوديت اقتصادي
AT4
تضييع حقوق زنان و طفيلي نشان دادن آنها در نظام علمي آندروؤني با فضاي مختلط به بهانة
محدوديت اقتصادي
5
حمايت از نظام آموزشي مختلط به سبب کاهش
هزينههاي اقتصادي
AT5
ايجاد و ترويج نظام آموزشي مختلط و طفيلي کردن زنان در يک نظام آموزشي مردانه، به منظور صرفهجويي و کاهش هزينههاي نظام آموزشي
AT31
توجيه ناپذير بودن ايجاد و ترويج نظام آموزشي مختلط به سبب صرفهجويي اقتصادي
AT32
لزوم اعمال صرفهجويي اقتصادي براي ادارة نظام آموزشي بهطور مساوي ميان مردان و زنان و اجتناب از قرباني كردن زنان به خاطر اين صرفهجويي
AT34
مخالفت با نظام آموزشي مختلط به سبب دلسردي و افت تحصيلي پسران
AT15
کاهش سهم مردان در نظام آموزشي آندروژني به سبب دلسردي از ادامة تحصيل
3
پيامدِ منفي فراهم بودن زمينة رقابتهاي نابرابر بين دو جنس در مدارس مختلط
AT43
پيامدِ منفي نگراني، يأس و دلسردي از ادامة تحصيل براي پسران در مدارس مختلط
AT44
پيامدِ منفي بيتوجهي به نيازهاي آموزشي متفاوت دختران با پسران در مدارس مختلط
AT39
نبود هماهنگي محتواي آموزشي در نظام آندروژني با نيازهاي زنان
1
پيامدِ منفي عدم امکان آموزش يكسان و مشابه براي دختران در مدارس مختلط
AT40
نبود امکان اجرايي کردن آموزش کاملاً مشابه زنان با مردان در واقعيت
1
بياعتنايي به حقوق آموزشي زنان در نظامهاي آموزشي مختلط به سبب ايجاد سبک مدارس صرفاً مردانه
AT28
اصالت مردمحوري و ناديده گرفتن حقوق و ارزش زنان در نظام آموزشي آندروژني با فضاي مختلط
3
بياعتنايي به حقوق آموزشي زنان در نظامهاي آموزشي مختلط به سبب ارائة برنامههاي اوقات فراغت صرفاً مردانه
AT29
بياعتنايي به حقوق آموزشي زنان در نظامهاي آموزشي مختلط به سبب طفيلي نشان دادن آنان در نظام آموزشي
AT30
رشد بيروية درخواست براي تحصيل در ميان زنان به سبب برقراري رابطة خطي بين رشد علمي و دريافت مدرک با ميزان درآمد
GA10
انگيزة ايجاد و کسب موقعيت اقتصادي مناسب؛ علت حضور زياد زنان در نظام آموزشي موجود
6
فراهم نبودن امکانات آموزش حرفهاي و شغلي غيردانشگاهي براي جذب فارغالتحصيلان دبيرستانها و ورود به بازار کار؛ عامل افزايش دانشجويان دختر نسبت به پسر
MT13
انگيزة فراهم کردن استقلال مالي توسط دختران و يافتن شغل مناسب به وسيلة تحصيلات دانشگاهي؛ عامل افزايش دانشجويان دختر نسبت به پسر
MT25
مشکلات رويآوردن به بازار آزاد کار از سوي دختران؛ عامل افزايش دانشجويان دختر نسبت به پسر
MT29
وجود مشکلات اقتصادي و کمک زنان به شوهرانشان براي تأمين مخارج خانواده؛ عامل افزايش
دانشجويان دختر نسبت به پسر
MT39
انگيزة کسب شغل و حرفه؛ يکي از علل تمايل زنان براي رشد علمي و تحصيل زنان
ML17
مخالفت با نظام آموزشي مختلط به سبب جلوگيري از شکوفايي استعدادهاي دو جنس
AT16
جلوگيري از رشد استعدادهاي جنسي زنان در نظام آموزشي آندروژني
2
پيامدِ منفي جلوگيري از رشد و شکوفايي بيشتر توانمنديهاي ويژة جنسي زنان در مدارس مختلط
AT45
رمزگذاري نهايي در نظام آموزشي آندروژني
بر اساس يک تقسيمبندي منطقي، 38 رمز ثانوي به دست آمده در ديدگاه نظام آموزشي آندروژني، ذيل 13 رمز کليتر تحت عنوان رمز نهايي دستهبندي شده که در جدول (2) نشان داده شده است:
جدول(2): رمزگذاري نهايي نظام آموزشي آندروژني
رمز ثانوي
رمز نهايي
تعداد
دسيسة استکبار جهاني براي حذف نقش تعليمي زنان
برنامة تبليغي، نهادي و حقوقي نظام بينالملل براي تبليغ، ترويج و تثبيت نظام علمي آندروژني به نام «رفع تبعيض از زنان»
6
دسيسة استکبار براي جلوگيري از رشد صحيح علمي زنان
ناتوان نشان دادن مادران براي تربيت فرزندان و گسترش مهدکودکها و به تبع آن،
در اثر تحصيل در اين نظام
دسيسة استکبار در ايجاد و رشد تجملات در ميان زنان براي جلوگيري از رشد علمي زنان
رفع تبعيض عليه زنان؛ دستاويزي براي ايجاد و ترويج نظام آموزشي آندروژني
تبليغات گسترده و ايجاد تسهيلات بينالمللي براي افزايش بيسابقة سهم زنان در اين نظام
نبود کارکرد مترتب بر آموزش بر مبناي جنسيت طبق نظر طرفداران نظام آموزشي آندروژني
تعليمي و تربيتي نشان دادن مطلق تفاوتها و رد هرگونه تفاوت تکويني بين زن و مرد از يك سو، و رد هرگونه کارکرد مترتب بر آموزش بر مبناي جنسيت از سوي ديگر، از جانب طرفداران نظام آموزشي آندروژني
2
تعليمي و تربيتي نشان دادن مطلق تفاوتها و کماهميت نشان دادن تفاوتهاي تکويني در نقشهاي جنسيتي توسط طرفداران نظام آموزشي آندروژني
آموزش صفات مذکر و مؤنث به هر دو جنس به منظور تربيت افرادي فراجنسيتي در اين نظام
اجراي نظام آموزشي آندروژني با لحاظ محتوا و روشهاي آموزشي کاملاً مشابه براي دو جنس
3
ايجاد نظام آموزشي آندروژني با لحاظ محتواي آموزشي يکسان براي زنان با مردان
ايجاد نظام آموزشي آندروژني با لحاظ روشهاي آموزشي يکسان براي دو جنس
نظام علمي آندروژني؛ موجب ظهور نارضايتي سياسي اجتماعي در زنان
ظهور نارضايتي و ناسازگاريهاي خانوادگي، سياسي و اجتماعي زنان در اثر حضور در نظام آموزشي آندروژني
2
نظام علمي آندروژني؛ موجب ظهور نارضايتي و ناسازگاري زنان در خانواده
افزايش بيسابقة سهم زنان در نظام آموزشي آندروژني به سبب تأخير و بالا رفتن سن ازدواج
بر هم خورد تعادل و افزايش بيسابقة سهم زنان در نظام آموزشي آندروژني به سبب تغيير ويژگيهاي ارزشي، فرهنگي، اجتماعي، اقتصادي و عصري
6
افزايش سهم زنان در نظام آموزشي آندروژني به سبب مسئوليتهاي کمترِ اجتماعي و خانوادگي واگذار شده به آنان نسبت به پسران
افزايش بيسابقة سهم زنان در نظام آموزشي آندروژني به سبب کاهش ارزشِ نقشها و کارهاي زنان در جامعه
افزايش سهم زنان در نظام آموزشي آندروژني به سبب اراده و پشتکار بيشتر دختران
از ابتداي تحصيل
کاهش سهم مردان در نظام آموزشي آندروژني به سبب دلسردي از ادامة تحصيل
افزايش سهم زنان در نظام آموزشي آندروژني به سبب توسعة امکانات جديد در عصر مدرن
نبود هماهنگي محتواي آموزشي در نظام آندروژني با نيازهاي زنان
مردمحوري و نبود هماهنگي نظام آموزشي آندروژني با نيازهاي زنان با وجود شعار فراجنسيتي بودن اين نظام
3
نبود امکان اجرايي کردن آموزش کاملاً مشابه زنان با مردان در واقعيت
اصالت مردمحوري و ناديده گرفتن حقوق و ارزش زنان در نظام آموزشي آندروژني
با فضاي مختلط
کاهش توانايي و کارآمدي ايفاي نقشهاي جنسيتي در زنان در نظام آموزشي آندروژني
جلوگيري از رشد استعدادهاي جنسيتي زنان در نظام آندروژني و کاهش توانايي و کارآمدي ايفاي نقشهاي جنسيتي توسط آنان
2
جلوگيري از رشد استعدادهاي جنسي زنان در نظام آموزشي آندروژني
رشد علمي زنان در نظام علمي آندروؤني به منظور ايجاد نيروي کار ارزان، يکسان و متخصص در زمينههاي اقتصادي
تأثير و تأثر دوسوية اقتصاد در ايجاد و بهرهبرداري از حضور زنان در نظام آموزشي آندروژني
2
تضييع حقوق زنان و طفيلي نشان دادن آنها در نظام علمي آندروؤني به بهانة محدوديت اقتصادي
رفع آسيب رشد کمشتاب علم در ميان زنان تحصيلکرده در نظام علمي موجود
رشد کند و ناهمگونِ کمّي و کيفي سرمايههاي انساني در حوزة زنان در اثر حضور آنها در نظام آموزشي آندروژني
4
افزايش بيماريهاي رواني و جسمي در زنان در نظام آموزشي آندروژني
اتلاف سرمايههاي مادي در اثر تعليم و تربيت آندروژني زنان
اتلاف سرمايههاي معنوي در اثر تعليم و تربيت آندروژني زنان
آسيب به مراتب بيشتر زنان در نظام آموزشي آندروژني و محيط مختلط
بروز فساد اخلاقي و آسيب دو چندانِ زنان در محيطِ مختلطِ نظام آموزشي آندروژني
2
بروز فساد اخلاقي در نظام آموزشي آندروژني و محيط مختلط
آموزههاي موجود در نظام آموزش آندروژني بر خلاف ساختارهاي حقوقي و خانوادگي
مبتني بر جنسيت
نبود تبايينِ نظام آموزشي آندروژني با ساختارهاي حقوقي، اخلاقي و تکويني زنان از منظر اسلام
4
نبود هماهنگي نظام علمي موجود در ايران با آموزههاي اسلامي
انحراف از ماهيت زنانه و شکلگيري هويت مردانه در نظام آموزشي آندروژني
نظام علمي آندروژني؛ عامل ظهور اخلاق جنسي مدرن همچون عدم اهميت عفاف و حيا
اختلاط در نظام آموزشي؛ جزو شاخصههاي اصلي اين نظام
اختلاط در نظام آموزشي؛ روشنترين نماد ظاهري براي تشخيص نظام آموزشي آندروؤني
1
تقدم ارزشي عرصههاي اجتماعي بر خانواده در اين نظام
کاهش نسل و افزايش سن ازدواج به سبب تقدم عرصههاي اجتماعي بر خانواده در نظام آموزشي آندروؤني
2
(آثار) کاهش شديد ازدواج و تکثير نسل در اثر تحصيل در اين نظام
شبکة مضامين رمزگذاري نهايي در نظام آموزشي آندروژني
بر اساس يک تقسيمبندي منطقي، 13 رمز نهايي به دست آمده در ديدگاه نظام آموزشي آندروژني، به 4 حوزه تقسيم ميگردد که در شكل (1) نشان داده شده است. اين حوزهها عبارتند از:
1. مباني
تعليمي و تربيتي نشان دادن مطلق تفاوتها و رد هرگونه تفاوت تکويني بين زن و مرد از يك سو، و رد هرگونه کارکرد مترتب بر آموزش بر مبناي جنسيت از سوي ديگر، از جانب طرفداران نظام آموزشي آندروژني.
2. راهبرد کوتاهمدت
1. اجراي نظام آموزشي آندروژني با لحاظ محتوا و روشهاي آموزشي فراجنسيتي و کاملاً مشابه براي زنان و مردان؛
2. اختلاط در نظام آموزشي؛ روشنترين نماد ظاهري براي تشخيص نظام آموزشي آندروژني.
3. راهبرد بلندمدت
1. برنامة تبليغي، نهادي و حقوقي نظام بينالملل در جهت تبليغ، ترويج و تثبيت نظام علمي آندروژني به نام «رفع تبعيض از زنان»؛
2. تأثير و تأثر دوسوية اقتصاد در ايجاد و بهرهبرداري از حضور زنان در نظام آموزشي آندروژني.
4. غايات
1. ظهور نارضايتي و ناسازگاريهاي خانوادگي، سياسي و اجتماعي زنان در اثر حضور در نظام آموزشي آندروژني؛
2. بر هم خورد تعادل و افزايش بيسابقة سهم زنان در نظام آموزشي آندروژني به سبب تغيير ويژگيهاي ارزشي، فرهنگي، اجتماعي، اقتصادي و عصري؛
3. مردمحوري و نبود هماهنگي نظام آموزشي آندروژني با نيازهاي زنان با وجود شعار فراجنسيتي بودن اين نظام؛
4. جلوگيري از رشد استعدادهاي جنسيتي زنان در نظام آندروژني و کاهش توانايي و کارايي نقشهاي جنسيتي توسط آنان؛
5. رشد کند و ناهمگونِ کمّي و کيفي سرمايههاي انساني در حوزة زنان در اثر حضور آنها در نظام آموزشي آندروژني؛
6. بروز فساد اخلاقي و آسيب دوچندانِ زنان در محيطِ مختلطِ نظام آموزشي آندروژني؛
7. کاهش نسل و افزايش سن ازدواج به سبب تقدم عرصههاي اجتماعي بر خانواده در نظام آموزشي آندروؤني؛
8. نبود تبايينِ ميان نظام آموزشي آندروژني با ساختارهاي حقوقي، اخلاقي و تکويني زنان از منظر اسلام.
شكل (1): تحليل مضمون شبکهاي در نظام آموزشي آندروژني
نظام آموزشي آندروژني
مباني
راهبرد کوتاهمدت
راهبرد بلندمدت
غايات
تعليمي نشان دادن مطلق تفاوتها از يك سو، و رد هرگونه کارکرد مترتب بر آموزش بر مبناي جنسيت از سوي ديگر
نبود تبايينِ ميان نظام آموزشي آندروژني با ساختارهاي حقوقي، اخلاقي و تکويني زنان از منظر اسلام
اجراي نظام آموزشي آندروژني با لحاظ محتوا و روشهاي آموزشي کاملاً مشابه براي زنان با مردان
اختلاط در نظام آموزشي؛ روشنترين نماد ظاهري نظام آموزشي آندروژني
برنامة تبليغي، نهادي و حقوقي نظام بينالملل در جهت تبليغ، ترويج و تثبيت نظام علمي آندروژني به نام «رفع تبعيض از زنان»
تأثير و تأثر دوسوية اقتصاد در ايجاد و بهره برداري از حضور زنان در نظام آموزشي آندروژني
ظهور نارضايتي و ناسازگاريهاي خانوادگي، سياسي و اجتماعي زنان در اثر نظام آموزشي آندروژني
افزايش بيسابقة سهم زنان در نظام آموزشي آندروژني به سبب تغيير ويژگيهاي فرهنگي و عصري
مردمحوري و نبود هماهنگي نظام آموزشي آندروژني با نيازهاي زنان
جلوگيري از رشد استعدادهاي جنسيتي زنان در نظام آندروژني و کاهش کارايي نقشهاي جنسيتي زنان
رشد کند و ناهمگونِ کمي و کيفي سرمايههاي انساني در حوزة زنان در نظام آموزشي آندروژني
بروز فساد اخلاقي و آسيب دوچندانِ زنان در محيط مختلط
کاهش نسل و افزايش سن ازدواج به سبب تقدم عرصههاي اجتماعي
تحليل کيفي نظام آموزشي آندروژني
در اين قسمت، حوزة سهگانه مباني، راهکار کوتاهمدت، راهکار بلندمدت و غايات نظام آموزشي آندروژني بررسي ميشود:
الف. تحليل کيفي مباني نظام آموزشي آندروژني
در اين حوزه، تنها رمز تعليمي و تربيتي نشان دادن مطلق تفاوتها و رد هرگونه تفاوتهاي تکويني بين زن و مرد از يك سو، و رد هرگونه کارکرد مترتب بر آموزش بر مبناي جنسيت از سوي ديگر، از جانب طرفداران نظام آموزشي آندروژني وجود دارد. اين رمز نشانگر آن است که طرفداران نظام آموزشي آندروژني تفاوتهاي موجود بين زنان با مردان را فقط تحت تأثير عامل تعليم و تربيت متفاوت زنان با مردان در نظام آموزشي صرفاً جنسيتي دانسته و براي رفع اين تفاوتها، خواستار ايجاد نظام آموزشي آندروژني شدند. همچنين در اين ديدگاه، زنان با مردان هيچگونه تفاوت ذاتي و ماهيتي ندارند.
ب. تحليل کيفي راهکارهاي کوتاهمدت نظام آموزشي آندروژني
در اين حوزه شاهد دو رمز ذيل هستيم:
1. اجراي نظام آموزشي آندروژني با لحاظ محتوا و روشهاي آموزشي فراجنسيتي و کاملاً مشابه براي زنان با مردان؛
2. اختلاط در نظام آموزشي بهعنوان روشنترين نماد ظاهري براي تشخيص نظام آموزشي آندروژني.
اين دو رمز حاکي از آن است که براي اجرايي شدن نظام آموزشي آندروژني بايد اولاً، يکسانسازي و تشابه محض در بخش محتوايي و روشهاي آموزشي بين زنان و مردان ايجاد گردد. در مرحلة بعد نيز اختلاط دختران با پسران در محيطهاي آموزشي، بهعنوان راهکاري نهايي براي تحقق بخشيدن به يکسانسازي و تشابه کامل در نظام آموزشي به کار ميرود.
ج. تحليل کيفي راهکارهاي بلندمدت نظام آموزشي آندروژني
در اين حوزه، دو رمز ذيل مشهود است:
1. برنامه تبليغي، نهادي و حقوقي نظام بينالملل در جهت تبليغ، ترويج و تثبيت نظام علمي آندروژني به نام «رفع تبعيض از زنان»؛ پس از ايجاد نظامهاي آموزشي آندروژني در غرب، نظام بينالملل به منظور تبليغ، ترويج و تثبيت اين نظام آموزشي، علاوه بر ايجاد برنامههاي تبليغي و رسانهاي، به قانونگذاري در سطح بينالمللي و تصويب کنوانسيونهايي در اين زمينه همت گماشت. بهگونهاي که اکنون بسياري از کشورها با پيوستن به اين کنوانسيونها، به صورت قانوني موظف به اجراي نظام آموزشي آندروژني هستند.
2. تأثير و تأثر دوسوية اقتصاد در ايجاد و بهرهبرداري از حضور زنان در نظام آموزشي آندروژني؛ در بررسي تأثير اقتصاد بر ايجاد نظام آموزشي آندروژني، ميتوان به اين نکته اشاره کرد که يکي از علل عمدة ايجاد نظامهاي آموزشي آندروژني با فضاي مختلط، صرفة اقتصادي اين نظامها بود، بهگونهاي که در اينگونه نظامهاي آموزشي، ديگر نياز به دو فضاي آموزشي با امکانات متفاوت نبود، بلکه هر دو جنس در يک فضاي آموزشي با هزينة کمتر به تحصيل ميپرداختند. از سوي ديگر، چون در نظامهاي آموزشي آندروژني، زنان و مردان هر دو به شکلي کاملاً يکسان و با هدف ايجاد نيروي کار تربيت ميشدند، تعداد نيروي آماده به کار افزايش مييافت و همين موجب کاهش دستمزد کارکنان و ايجاد صرفة اقتصادي براي نظام اقتصادي سرمايهداران ميشد.
د. تحليل کيفي غايات نظام آموزشي آندروژني
در اين حوزه، هفت رمز ذيل را مشاهده ميكنيم:
1. ظهور نارضايتيها و ناسازگاريهاي خانوادگي، سياسي و اجتماعي در اثر حضور زنان در نظام آموزشي آندروژني؛ هرچند حضور زنان در نظام آموزشي آندروژني موجب رشد علمي آنان در بعد انسانيشان شده، اما به همان ميزان، با دور كردن آنان از بعد جنسيتيشان، زمينة بروز انواع نارضايتيها و ناسازگاريهاي خانوادگي، سياسي و اجتماعي را فراهم کرد؛ زيرا زنان با رشد علمي در نظام آموزشي آندروژني، حتي اگر مايل به انجام وظايف و نقشهاي جنسيتي خويش هم بودند، باز هم به سبب نبود آموزش در اين زمينه، از ايفاي صحيح نقشهاي جنسيتي ناتوان بوده، قادر به انجام آن نيستند. همين امر خود سبب بروز نارضايتيهايي را در سطح خانواده و اجتماع فراهم ميآورد.
2. بر هم خورد تعادل و افزايش بيسابقة سهم زنان در نظام آموزشي آندروژني به سبب تغيير ويژگيهاي ارزشي، فرهنگي، اجتماعي، اقتصادي و عصري؛ با ترويج نظام آموزشي آندروژني و بروز تغييراتي، نظير برابري زنان و مردان در بعد انساني، پيشرفت فناوري، و نياز بنگاههاي اقتصادي به نيروي کار، حضور و مشارکت زنان در نظامهاي آموزشي به حدي شدت يافت که در بعضي از رشتهها، متخصصان مرد يا بهطور کلي وجود نداشت و يا بسيار کم وجود داشت، و اين در حالي بود که زنان به سبب وجود ساختار جسمي متفاوت، نظير قدرت بدني کمتر نسبت به مردان و وجود محدوديتهايي همچون بارداري و دورههاي ماهانه، مانند مردان قادر به کار تمام وقت نبودند. همين امر سبب ميشد تا افرادي تخصص داشته باشند که عموماً يا قادر به کار تمام وقت نبودند يا علاقهاي بدان نداشتند. از سوي ديگر، مرداني که هم به کار بيشتر تمايل داشتند و هم شرايط آن را دارا بودند کمتخصص يا فاقد تخصص لازم بودند.
3. مردمحوري و نبود هماهنگي ميان نظام آموزشي آندروژني با نيازهاي زنان با وجود شعار فراجنسيتي بودن اين نظام؛ يکي ديگر از مشکلات نظام آموزشي آندروژني مردمحوري در نظام آموزشي آندروژني است. هرچند در رشد علمي، زن و مرد در بعد انساني، آموزش يکسان و مشابهي ميطلبند، اما هر جنس در بعد جنسيتي خويش، آموزش متفاوت و متناسب با ساختار خويش را ميطلبد و اين در حالي است که در نظام آموزشي آندروژني در بعد جنسيتي نيز زنان مجبور به فراگيري مطالب مباحث مردانه هستند.
4. جلوگيري از رشد استعدادهاي جنسيتي زنان در نظام آندروژني و کاهش توانايي و کارايي نقشهاي جنسيتي توسط آنان؛ آموزش کاملاً يکسان زنان با مردان در بعد جنسيتي سبب کاهش کارايي آنان در ايفاي نقشهاي جنسيتي ميگردد؛ زيرا مباحثي که زنان در نظام آموزشي آندروژني فراگرفتهاند نهتنها با نيازهاي آموزشي آنان سازگاري ندارد، بلکه مقدمات تزلزل هويتي آنان را نيز فراهم ميآورد.
5. رشد کند و ناهمگونِ کمّي و کيفي سرمايههاي انساني در حوزة زنان در اثر حضور آنها در نظام آموزشي آندروژني؛ ازآنرو که نظام آموزشي آندروژني با وجود تمام شعارهاي فراجنسيتي خويش، يک نظام مردمحور محسوب ميشود، همين امر سبب ميشود تا؛ زنان در اين نظام آموزشي نتوانند، حتي در ابعاد انساني نيز رشد علمي مطلوب وبالايي را داشته باشند، هرچند نميتوان منکر اين موضوع گشت که نظام آموزشي آندروژني نسبت به نظام جنسيني کمک زيادي به رشد عمومي زنان کرده است. اما نکتة قابل تأمل آن است که در نظام آموزشي آندروژني نيز زنان نتوانستهاند جايگاه علمي يکساني با مردان پيدا کنند.
6. بروز فساد اخلاقي و آسيب دوچندانِ زنان در محيطِ مختلطِ نظام آموزشي آندروژني؛ همچنان که قبلاً هم اشاره شد، وجود فضاي مختلط از بارزترين ويژگيهاي نظام آندروژني محسوب ميشود. همين ويژگي سبب بروز فسادهاي اخلاقي زيادي را فراهم ميآورد.
7. کاهش نسل و افزايش سن ازدواج به سبب تقدم عرصههاي اجتماعي بر خانواده در نظام آموزشي آندروژني؛ تحصيل در نظام آموژشي آندروژني به دو سبب موجب اين امر ميگردد: اول. تحقير نقشهاي جنسيتي و بالا بردن نقشهاي اجتماعي، علاقه به کسب نقشهاي جنسيتي را کاهش ميدهد. دوم. حتي اگر عدهاي علاقهمند ايفاي نقشهاي جنسيتي نيز باشند، به سبب طولاني بودن مدت تحصيل و فشردگي بسيار آن، معمولاً امکان تجميع رشد علمي و ايفاي نقشهاي جنسيتي براي زنان فراهم نميآيد.
ه . تحليل کيفي موانع نظام آموزشي آندروژني
در اين حوزه، تنها رمز نبود تبايينِ ميان نظام آموزشي آندروژني با ساختارهاي حقوقي، اخلاقي و تکويني زنان از منظر اسلام وجود دارد. علت اين امر آن است که اولاً، حقوق ايران مبتني بر اسلام و فقه شيعي است، و چون در اين حقوق، گاهي احکام حقوقي بين زنان و مردان کاملاً مشابه نيست، نميتوان انتظار داشت که با وجود آموزش يکسان زنان با مردان، آنان را به تمکين از حقوق متفاوت قانع ساخت. از سوي ديگر، در برخي متون حديثي، از برخي ارزشها سخن به ميان آمده است که با وجود آنکه براي زنان ارزش محسوب ميگردد، براي مردان يک ضد ارزش به شمار ميآيد. در اين حالات نيز نميتوان انتظار داشت با وجود آموزش يکسان زنان با مردان، آنان را به باور و پايبندي به برخي ارزشهاي اخلاقي متفاوت قانع ساخت. همچنين برخي تفاوتهاي ناشي از تفاوتهاي ساختاري و تکويني زنان با مردان، با آموزش يکسان به آنان نهتنها تغييري نمييابد، بلکه مسئله را به مشکلي لاينحل مبدل ميسازد.
تحليل کمّي نظام آموزشي آندروژني
ميزان فراواني هر يك از اين حوزهها متفاوت بوده و به شرح جدول (3) است:
جدول (3): فراواني حوزههاي شبکة مضامين بر اساس نظام آموزشي آندروژني
مباني
راهبرد کوتاهمدت
راهبرد بلندمدت
موانع
غايات
فراواني
4
4
7
4
23
نمودار فراواني و کلوچهاي نظام آموزشي آندروژني به تفکيک حوزهها به شکل ذيل است:
VAR00002
1.00
2.00
3.00
4.00
5.00
نتيجهگيري
نظام آموزشي آندروژني در ضديت با مباني نظام آموزشي جنسيتي شکل گرفت، بهگونهاي که با يک نگاه کاملاً تقابلگرايانه، مطلقِ تفاوتهاي موجود بين زنان و مردان را رد کرده، وجود تفاوتهاي بين دو جنس را به سبب تفاوت بين تعليم و تربيت دو جنس ميداند. ازاينرو، براي نابودي آثار و غايات نظام آموزشي آندروژني، راهکارِ لحاظ محتوا و روشهاي آموزشي فراجنسيتي و کاملاً مشابه براي زنان با مردان را ارائه ميدهد، بهگونهاي که در اين ديدگاه، آرمانيترين شکل ظاهري نظام آموزشي آندروژني، نظام آموزشي با فضاي مختلط بهمنظور رفع همة تبعيضها عليه زنان است. به منظور نهادينهسازي نظام آموزشي آندروژني در سراسر جهان نيز نظام بينالملل با برنامة تبليغي، نهادي و حقوقي، به تبليغ، ترويج و تثبيت نظام علمي آندروژني ميپردازند، تا همگان نظام آموزشي آندروژني را نظام آموزشي مطلوب و آرماني بدانند. همچنين ازآنرو که مدارس مختلط، هم موجب صرفهجويي اقتصادي هستند و هم موجبات ايجاد نيروي کار بيشتر و ارزانتر را براي جهان سرمايهداري فراهم ميآورند، نهادهاي ديگر، نظير نهادهاي اقتصادي نيز بر پابرجا ماندن نظامهاي آموزشي آندروژني پا فشاري ميکنند. از نتايج و آثار نظام آندروژني، ميتوان به «مردمحوري» و ناهماهنگي نظام آموزشي آندروژني با نيازهاي زنان و به تبع آن، جلوگيري از رشد استعدادهاي جنسيتي زنان و کاهش توانايي و کارايي نقشهاي جنسيتي توسط آنان اشاره داشت که همين امر خود سبب ظهور نارضايتي و ناسازگاريهاي خانوادگي، سياسي و اجتماعي زنان، رشد کند و ناهمگونِ کمّي و کيفي سرمايههاي انساني در حوزة زنان و کاهش تکثير نسل و افزايش سن ازدواج ميشود.
- افلاطون، 1388، جمهور، ترجمه فؤاد روحاني، چ دوازدهم، تهران، علمي و فرهنگي.
- بستان، حسين، 1382، نابرابري و ستم جنسي از ديدگاه اسلام و فمينيسم، قم، پژوهشکده حوزه و دانشگاه.
- ـــــ ، 1390، اسلام و تفاوتهاي جنسيتي، چ دوم، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
- خاکسار، زينب، 1390، «نظام تربيتي زنان با رويكرد مأموريتهاي جنسيتي، بستر احقاق حقوق زنان»، کتاب سومين نشست انديشههاي راهبردي با موضوع زن و خانواده، تهران، مرکز الگوي اسلامي ايراني پيشرفت.
- خامنهاي، سيدعلي، 1391، زنِ مسلمان و عرصههاي حضور اجتماعي، برگرفته از بيانات آيتالله خامنهاي، به کوشش اميرحسين بانکي ورفرد، تهران، انقلاب اسلامي.
- خدامي، نرگس، 1388، «دولت و خانواده»، کتاب آسيبشناسي خانواده، تهران، هاجر.
- خميني، روح اله موسوي، 1382، صحيفه نور، ج1، 3، 5، 12، 13، 15، 17، 21، چ دهم، تهران، مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خميني.
- رودگر، نرجس، 1388، فمنيسم؛ تاريخچه، نظريات، گرايشها، نقدها، تهران، دفتر مطالعات و تحقيقات زنان.
- زيبايينژاد، محمدرضا، 1391، جايگاه خانواده و جنسيت در نظام تربيت رسمي، تهران، هاجر.
- سروش، عبدالکريم، 1359، دانش و ارزش، چ سوم، تهران، بينا.
- طباطبايي يزدي، مژگان، 1389، «مطالعه روند افزايش دانشجويان دختر نسبت به پسر و سهم عوامل مؤثر بر اين روند»، تهران، مرکز تحقيقات استراتژيک.
- طوسي، اسدالله، 1391، «جنسيت و آموزش نقدي بر تفکر فمينيستي»، اسلام و پژوهشهاي تربيتي، سال چهارم، شماره اول.
- کانوي، مارتين و محبوبه مهاجر، 1367، آموزش و پرورش در خدمت امپرياليسم فرهنگي، بيجا، بينا.
- لشکري، محمد، 1386، «زنان، نظام آموزش عالي کشور و اشتغال»، پيك نورـ علوم انساني، دوره 5، شماره اول.
- مستقيمي، مهديه، 1391، «تحليل رابطه تربيت اخلاقى و جنسيت مبتنى بر انسانشناسى از ديدگاه آيتاالله جوادى آملي»، اسراء، سال پنجم، شماره اول.
- مگي هام و سارا گمبل، 1377، فرهنگ نظريههاي فمينيستي، ترجمه فيروزه مهاجر و همكاران، تهران، فرشيوه.
- Braun, V. & Clarke, V. (2006), “Using thematic analysis in psychology”, Qualitative Research in Psychology, Vol. 3, No. 2, P. 77-101.